تعزیر مجازات افرادی است که جرم آن‌ها شامل حالت حدی، قصاص و دیه نمی‌باشد؛ این افراد تنها مواردی که خلاف مقررات و یا جزو محرمات هستند را انجام داده‌اند. یکی از مجازات‌هایی که برای این افراد در نظر گرفته شده است، حبس تعزیری است که دارای درجه‌های مختلف از درجه 1 تا 8 می‌باشد. چنین مجازات‌هایی امکان تبدیل و یا تخفیف را خواهند داشت و ممکن است به اشکال مختلف در مورد مجرم اجرا شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این مجازات تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
حبس تعزیری چیست؟
برخی افراد ممکن است مرتکب اعمالی شوند که از نظر قانونی جرم محسوب می‌شود؛ اما در دسته جرایمی که مجازات آن‌ها دیه و قصاص باشد، قرار ندارند. در واقع، این افراد به جرمی متهم هستند که ریشه در شرع دارد و در قوانین مجازات اسلامی، مجازات مشخص و معینی برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است. مجازات این افراد با نظر قاضی تعیین شده و به گونه‌ای است که قابلیت تبدیل به مجازات‌های دیگر را دارد. حبس تعزیری قابل خرید در ازای پرداخت مبالغ مشخص نمی‌باشد؛ در صورتی که برخی افراد بر این باور هستند.
به عبارت دیگر، می‌توان گفت حبس تعزیری مجازاتی است که با نظر قاضی، امکان تبدیل به جزای نقدی، دوره‌های مراقبتی و یا فعالیت‌های عمومی رایگان را دارند. در مورد پرونده‌هایی که شاکی خصوصی دارند، نظر شاکی و رضایت دادستان برای صدور حکم تبدیل مجازات، لازم است. در برخی از موارد، ممکن است به دلیل رفتار خوب و یا اصلاح مجرم، با درخواست بخشش، عفو مشروط و یا تعلیق حکم مجرم نیز موافقت گردد.
جرایمی که منجر به حبس تعزیری می‌شوند؟
طیف گسترده‌ای از جرایم وجود دارد که منجر به مجازات تعزیری خواهد شد. در این قسمت از مقاله به برخی از این جرایم اشاره خواهیم کرد.
کم‌فروشی و گران‌فروشی: این جرم مربوط به اصناف مختلف می‌باشد که ممکن است اقدام به گران‌فروشی اجناس و یا حتی کم‌فروشی کنند. در صورت اثبات جرم این افراد، مجازات تعزیری برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.
جعل پول: یکی دیگر از جرایمی که مجازات تعزیری را به همراه دارد، جعل پول ملی است که در دسته جرایم با حبس تعزیری درجه یک قرار دارد و ممکن است که مرتکب‌شونده آن به حدود 25 سال زندان تعزیری محکوم شود.
فرار از مالیات: برخی از افراد برای نپرداختن مالیات، از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند که به آن‌ها فرار مالیاتی می‌گویند. چنین افرادی به مجازات تعزیری محکوم خواهند شد.
جرایم دیگری مانند قاچاق ارز، احتکار، جعل و غیره نیز در دسته این دعاوی قرار دارند. هر یک از این جرایم بر اساس قانون در درجه‌های مختلف حبس تعزیری قرار می‌گیرند که مجازات‌های مختلفی را تعریف می‌کنند.
آیا حبس تعزیری زندان دارد؟
ممکن است این سوال برای برخی از افراد به وجود آید که آیا حبس تعزیری زندان دارد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله، ممکن است حبس تعزیری به زندان رفتن مجرم ختم شود. در واقع، حبس تعزیری ممکن است که به مجازات‌های دیگر تبدیل شود؛ اما به معنی عدم ارجاع به زندان نخواهد بود. قاضی ممکن است با توجه به شرایط مجرم، حبس وی را به انواع دیگر مجازات تبدیل کند. برای افزایش شانس تبدیل حبس تعزیری بهتر است به بهترین وکیل کیفری در ایران مراجعه شود.
نوع جرم و درجه حبس تعزیری هم می‌تواند در تبدیل و یا عدم تبدیل حبس تعزیری، تاثیر داشته باشد. ممکن است برخی از جرایم، امکان تبدیل شدن مجازات را به انواع خاصی مانند جریمه نقدی را نداشته باشند. در برخی موارد نیز بنا به تشخیص قاضی و یا عدم موافقت شاکی، ممکن است با تبدیل مجازات موافقت نگردد و مجرم، مجازات خود را به صورت زندان سپری نماید.
درجه‌های مختلف حبس تعزیری
حبس تعزیری دارای 8 درجه مختلف است که شدت جرم و مجازات آن را تعیین می‌کند. حبس تعزیری درجه یک به این معنی است که مجرم مرتکب جرمی شده است که مجازات آن، بیش از 25 سال زندان تعزیری است. ناگفته نماند این مجازات با حبس حدی تفاوت دارد و قابل تبدیل است. چنین جرمی می‌تواند مجازات نقدی به میزان بیش از یک میلیارد ریال باشد.
حبس تعزیری درجه دو به جرم‌هایی اطلاق می‌شود که مجازات آن‌ها حبس بیشتر از 15 سال و کمتر از 25 سال باشد. افرادی که به این نوع حبس محکوم می‌شوند بعد از گذراندن یک چهارم از مجازات خود می‌توانند درخواست تقلیل آن را بدهند. درجه 3 حبس تعزیری دارای مجازات زندان برای مدت 10 تا 15 سال است. مجازات افرادی که به حبس تعزیری درجه 4 متهم شده‌اند، بین 5 تا 10 سال است. جرایمی مانند سوقصد به جان رهبر انقلاب و برهم‌زدن نظم عمومی دارای این مجازات هستند.
حبس تعزیری درجه 5، شامل 2 تا 5 است و نوع درجه 6 آن نیز جرمی است که دارای جزای نقدی 60 میلیون ریال تا 240 میلیون ریال است. حبس تعزیری درجه 7 و 8 نیز در این دسته‌بندی قرار دارند که برای جرایم مختلف، تعریف شده‌اند.
نحوه اعتراض به حکم حبس تعزیری
ممکن است برخی افراد بنا به دلایل مختلفی حکم صادره را متناسب با شرایط خود ندانند و به آن معترض باشند. چنین افرادی می‌توانند درخواست تجدیدنظر را ارائه کنند که مستلزم تنظیم دادخواست موردنظر و ثبت آن از طریق دفاتر خدمات قضایی است. پس از آن، درخواست ثبت شده مورد بررسی قرار گرفته و در صورتی که اعتراض قابل قبول واقع شود، زمان رسیدگی به آن تعیین می‌گردد.
طی جلسه‌ای، پرونده مورد نظر توسط قاضی دیگری مورد بررسی قرار گرفته و حکم جدیدی صادر می‌شود. افرادی که سابقه کیفری نداشته باشند، می‌توانند درخواست تخفیف در مجازات را ارائه نموده تا دادگاه با توجه به عدم سابقه ایشان، با درخواست وی موافقت نمایند. درخواست‌های مجرم با توجه به درجه حبس تعزیری نیز قابل بررسی می‌باشد و برای جرایم ساده‌تر، دادگاه راحت‌تر موافقت خواهد کرد.
| درجه حبس تعزیری | میزان مجازات |
|---|---|
| درجه 1 | حبس بیش از 25 سال |
| درجه 2 | حبس 15 تا 25 سال |
| درجه 3 | بین 10 تا 15 سال |
| درجه 4 | بین 5 تا 10 سال |
مراجعه به وکیل در خصوص حبس تعزیری
کاهش مجازات در جرایم مربوط به حبس تعزیری، دارای مراحل خاص خود می‌باشد که ممکن است افراد عادی با ناآگاهی از این شرایط، این فرصت را هدر دهند. مراجعه به یک وکیل حاذق می‌تواند در مسیر کاهش مجازات و یا تبدیل آن کمک شایانی باشد. وکلا در مورد پرونده‌های مختلفی در این حوزه، تجربیات بالایی دارند و قادر هستند بهترین اقدامات را در زمان مناسب خود انجام دهند.
حضور یک وکیل نظر مثبت قاضی و دادگاه را جلب نموده و اقدامات ایشان سبب افزایش شانس موفقیت پرونده خواهد شد. وکیل باتجربه در زمینه حبس تعزیری قادر است با ارائه دادخواست‌های اصولی و پیگیری‌های به‌موقع، برای مجازات موکل، تخفیف‌های متناسبی را دریافت نماید. از طریق گفت‌وگو با اطرافیان و انجام تحقیق اینترنتی می‌توان یک وکیل زبده و کاربلد را در این حوزه شناسایی کرد.
کلام آخر
تعزیر به معنی مجازات است، جرمی که در قانون برای آن مجازات مشخصی تعیین نشده و قانونگذار مجازات مجرم را تعیین می‌کند، حبس تعزیری خوانده می‌شود. این مجازات دارای 8 درجه و سطح مختلف است که با توجه به سنگین بودن جرم و مجازات آن تعریف شده است. جرایمی مانند جعل پول ملی، سوقصد به رهبر انقلاب، گران‌فروشی و کم‌فروشی در دسته این جرایم قرار دارند. مجازات این جرایم قابل تبدیل به جزای نقدی و فعالیت‌های عمومی است؛ اما، گاهی ممکن است شرایط برای تبدیل مجازات فراهم نباشد و مجرم به حبس محکوم گردد.
امیدواریم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. از همراهی شما با سایت وکیل چی، صمیمانه سپاس‌گذاریم و منتظر کامنت‌های ارزنده شما عزیزان هستیم.
حبس تعزیری مجازاتی است که قاضی بر اساس نوع جرم و شرایط مجرم تعیین می‌کند، در حالی‌که حبس حدی بر اساس حکم شرعی و بدون اختیار قاضی اعمال می‌شود.
حبس تعزیری بر اساس ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی در هشت درجه تقسیم می‌شود (از درجه ۱ تا ۸).
مدت حبس از شدیدترین (درجه ۱: بیش از ۲۵ سال) تا سبک‌ترین (درجه ۸: تا ۳ ماه) متغیر است.
بله، طبق ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی، قاضی می‌تواند در صورت وجود جهات تخفیف مانند ندامت، همکاری با مأموران، یا رضایت شاکی، مدت حبس را کاهش دهد.
