این مقاله به طور ویژه به ارائه اطلاعاتی در خصوص دادگاه ها، دادسراها و مراجع قضایی ذیربط اختصاص دارد. همچنین برای ساکنین قم سعی داریم 10 تا از دادگاه های قم را با ذکر آدرس و شماره تماس معرفی نماییم تا ساکنین آن در صورت لزوم بتوانند با دسترسی به آن ها برای انواع دعاوی حقوقی و کیفری خود به آن جا مراجعه کنند. دادگاه ها از مهم ترین مراجع قضایی قوه قضاییه می باشند که برای برپایی عدالت و حفظ حقوق افراد و جلوگیری از پایمال شدن مطالبات آن ها برپا می گردند. در ادامه همراه ما باشید تا با این مراجع قضایی بیش تر آشنا شوید.
- دادگاه های قم به چه منظور تشکیل می گردند؟
- دادسرا و وظایف آن
- لیست دادگاه های قم
- اداره کـل دادگستری استان قم
- دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان قم
- دادسرای انقلاب شهرستان قم
- مجتمع قضایی پردیسان قم (شعب دادسرا)
- مجتمع قضایی دادسرای شماره 4 قم
- دادگاه عمومی و انقلاب بخش کهک
- مجتمع قضایی شهید قدوسی قم
- دادگاه‌های جزائی قم (محاکم کیفری دو)
- دادگاه عمومی و انقلاب جعفریه
- مجتمع قضایی جمکران قم (شعب دادسرا)
دادگاه های قم به چه منظور تشکیل می گردند؟
دادگاه یکی از مراجع قضایی است که همچون دادسرا با هدف برپایی عدالت تشکیل می شود. دادگاه محلی است که از قاضی منشی، مستشار و پرسنل دیگر تشکیل می‌شود. بعد از این که دادسرا در دعاوی کیفری جرم صورت گرفته را تایید نمود و یا این که شکایت نامه ای در مورد دعاوی حقوقی به مرجع قضایی از طریق دفتر خدمات الکترونیک و به کمک وکلای همچون بهترین وکیل ملکی در قم ارائه شد، در این صورت دادگاه های قم موظف اند که بنابر صلاحیتی که دارند به موضوع مورد نظر رسیدگی کنند.
دعاوی ای که در دادگاه های قم مطرح می شوند، از دو جهت ذاتی و محلی صلاحیت آن ها بررسی می شود. منظور از صلاحیت محلی، تعیین شایستگی دادگاه متناسب با محل استقرار آن است. یعنی هر دادگاه، کلانتری ها و حوزه تحت پوشش خاص خود را دارد و دعوایی که در شهر دیگری مثل تهران مطرح شده است، نمی تواند در قم اقامه شود. صلاحیت ذاتی بحث متفاوت و مهم تری دارد. منظور از صلاحیت ذاتی این است که دادگاه مورد نظر با توجه به اختیاراتی که قوه قضائیه به آن داده است می تواند برای موضوعات خاصی ورود کند و تشکیل شود.
یعنی موضوعی همچون طلاق به دادگاه خانواده مربوط می شود و بهترین وکیل خانواده در قم به خوبی می داند که باید به چه مرجعی پرونده مورد نظر را ارجاع دهد. موضوع دیگری که در خصوص دادگاه ها مورد بحث این است که دادگاه دارای دو نوع بدوی و تجدیدنظر می باشد. مطابق با ماده 294 آیین دادرسی کیفری، دادگاه های کیفری در انواع مختلف تشکیل می گردند که عبارتند از:
- کیفری نوع یک
- کیفری نوع دو
- دادگاه انقلاب
- دادگاه نوجوانان و اطفال
- دادگاه روحانیت و نظامیان
در دادگاه های بدوی به انواع جرایم و امور جزایی در مرحله ابتدایی رسیدگی می گردد. زمانی پرونده به این گونه دادگاه ها ارجاع داده می‌شود که دادسرا تحقیقات اولیه را انجام داده باشد و برای دادرسی قرار جلب صادر نموده باشد و بعد از آن با ارائه کیفرخواست پرونده را به دادگاه بدوی انتقال دهد. دادگاه تجدید نظر نیز مطابق با ماده 427 قانون آیین دادرسی کیفری در خصوص جرایم تعزیری درجه 8 تشکیل می شود. جرایمی که مستلزم پرداخت نمودن دیه و یا ارش کم تر از یک دهم هستند به دادگاه تجدید نظر ارجاع داده می شوند. در واقع دادگاه تجدید نظر زمانی که به آرای صادر شده در دادگاه بدوی اعتراض وارد شود، به پرونده مورد نظر رسیدگی می کند.
دادسرا و وظایف آن
دادسرا ها که به دادسراهای عمومی و انقلاب شناخته می‌شوند، از جمله مراجع قضایی هستند که تحت نظر قوه قضاییه به صورت دولتی فعالیت می کنند و دارای شرح وظایف مخصوص و سلسله مراتب برای انجام امور هستند. دادسرا محلی است که فعالیت آن در کنار دادگاه معنا پیدا می کند. ریاست آن بر عهده دادستان که عالی ترین مقام است، می باشد. مطابق با ماده 22 قانون آیین دادرسی کیفری، وظایفی که دادسرای عمومی و انقلاب برعهده دارد عبارتند از:
کشف جرم اولیه: مهم ترین و اولین وظیفه دادسراها و روسای آن یعنی دادستان ها، کشف جرم صورت گرفته است. زمانی که شکایتی به مرجع قضایی و دادسراها به صورت فردی و یا توسط ضابطین، یعنی بازپرس و دادیار وارد شود، دادستان دستور می‌دهد که اقداماتی برای کشف جرم صورت گرفته و تحقیقات در خصوص آن آغاز شود.
تعقیب مجرم: وظیفه دیگری که دادسرای عمومی و انقلاب دارد و برای آن تشکیل شده است، تعقیب متهم است. اگر جرمی که در خصوص آن شکایتی به دادسرا وارد شده باشد تایید شود، دادستان دستور تعقیب متهم را به ضابطین خود می دهد که به صورت حکم جلب می باشد.
تحقیقات اولیه: از دیگر وظایف دادسراها تحقیقات اولیه و مقدماتی بنابر شکایت شاکی و ضابطین است.
اجرای حکم: پس از این که تحقیقات کامل شد و متهم جلب گردید، دادگاهی برای جرم به صورت گرفته برپا می شود که قطعا فرد متهم باید از بهترین وکیل کیفری در قم برای دفاع از خود کمک بگیرد. پس از صدور رای در این دادگاه ها اجرای حکم به دادسرا مربوط می شود.
امور حسبیه: از دیگر مواردی که در صلاحیت دادسرا می باشد، امور حسبیه طبق ضوابط قانونی می باشد.
لیست دادگاه های قم
در ادامه این مقاله همان طور که در بخش مقدمه گفتیم، به معرفی 10 تا از دادگاه های قم خواهیم پرداخت.
اداره کـل دادگستری استان قم
اداره کل دادگستری استان قم یا همان مجتمع قضایی شهید بهشتی در لیست مراجع قضایی و دادگاه های قم قرار دارد. خدمات این حوزه مدیریت دادگستری کل استان، رسیدگی به اعتراضات آرای صادره در دادگاه های بدوی، رسیدگی به جرایمی که در صلاحیت دادگاه های کیفری قم است و ارائه خدمات آموزش قضایی می باشد.
آدرس: قم، ميدان آزادگان، بلوار شهيد عابدی
دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان قم
دیگر مرجع قضایی فعال در حوزه دادگاه های قم، دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان قم می باشد. زمینه فعالیت این دادسرا رسیدگی به جرایم و شکایت کیفری می باشد.
آدرس: قم، خیابان شهید لواسانی (ساحلی)، ساختمان دادسرا
دادسرای انقلاب شهرستان قم
دادسرای انقلاب شهرستان قم از دیگر مراجع و نهادهای قضایی است که با هدف رسیدگی به انواع جرایم مربوط به مواد مخدر در حال فعالیت می باشد.
آدرس: قم، انتهای خیابان شهید لواسانی (ساحلی)، نبش زندان
مجتمع قضایی پردیسان قم (شعب دادسرا)
یکی دیگر از شعب دادسرا و مجتمع های قضایی در قم مجتمع پردیسان است که در شهرک پردیسان قم واقع شده و به انواع شکایت کیفری رسیدگی می کند.
آدرس: قم، شهرک پردیسان، پشت مجتمع فرهنگی ورزشی شهید بهشتی
مجتمع قضایی دادسرای شماره 4 قم
مجتمع قضایی دادسرای شماره 4 قم جهت رسیدگی به امور کیفری و شکایت مربوط به آن می باشد و در حوزه نیروگاه شهر قم واقع گردیده است.
آدرس: قم، نیروگاه، میدان نبوت، بلوار یادگار امام، انتهای خیابان سواران، نبش چهارراه اول
دادگاه عمومی و انقلاب بخش کهک
دادگاه عمومی و انقلاب بخش کهک یکی از مهم ترین دادگاه های قم است که به انواع جرایم کیفری با موضوعات بغی، فساد فی الارض، تبانی و اجتماع علیه نظام، مواد مخدر، توهین به مقدسات و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران و … رسیدگی می نماید.
آدرس: قم، كهک، میدان ملاصدرا، دادگاه عمومی بخش کهک
مجتمع قضایی شهید قدوسی قم
یکی دیگر از دادگاه های قم که به دعاوی حقوقی از نوع خانواده می تواند رسیدگی کند، مجتمع قضایی شهید قدوسی می باشد. این دادگاه به انواع دعاوی خانواده من جمله طلاق، مهریه، نفقه، ارث و حضانت اختصاص دارد.
آدرس: قم، ابتدای خیابان توحید (نیروگاه)، بعد از پل
دادگاه‌های جزائی قم (محاکم کیفری دو)
دادگاه جزایی یکی دیگر از دادگاه های قم که به محاکم کیفری رسیدگی می کند. این دادگاه جزایی واقع در خیابان ساحلی می باشد و به انواع جرایم کیفری عمومی رسیدگی می نماید.
آدرس: قم، خیابان ساحلی، نبش خانه معلم، مجتمع قضایی دادگاه‌های کیفری دو شهرستان قم
دادگاه عمومی و انقلاب جعفریه
دادگاه عمومی و انقلاب بخش جعفریه به انواع شکایات و پرونده های دریافتی در خصوص دعاوی حقوقی و کیفری در محدوده جعفریه قم تخصیص یافته است و از جمله مراجع قضایی مهم در این شهر محسوب می گردد.
آدرس: قم، جعفریه، خیایان امام رضا، دادگاه عمومی و انقلاب بخش جعفریه
مجتمع قضایی جمکران قم (شعب دادسرا)
مجتمع قضایی جمکران یکی از شعب دادسرا در جمکران قم است که با وظایفی همچون کشف جرم، تعقیب متهم، انجام تحقیقات و اجرای حکم در این بخش مشغول به ارائه خدمات حقوقی می باشد.
آدرس: قم، جمکران، روبروی درب شماره 3، مسجد جمکران، جنب کلانتری 36
دادگاه خانواده و صلاحیت آن
دادگاه خانواده یکی از انواع دادگاه های حقوقی و نهادهای دولتی است که به صورت اختصاصی به دعاوی مربوط به خانواده رسیدگی می کند. این دادگاه ها طبق قانون حمایت از خانواده در سال 1376 تاسیس شد و اصل 21 قانون اساسی نیز به آن اختصاص یافت. تمامی افراد باید از حقوق خود در برابر بی عدالتی و ظلم دفاع کنند. قانون نیز به همین دلیل قوانینی را برای حفظ نظم و برقراری عدالت در جامعه وضع کرده است.
قوانینی که به آیین دادرسی کیفری و مدنی اختصاص دارند، هر یک از مراجع را برای رسیدگی به دعاوی خاصی مشخص کرده اند. دادگاه خانواده نیز یکی از این موارد می باشد. در سال 1376 قانونی در حمایت از خانواده تصویب گردید و پس از آن به رئیس قوه قضاییه حداکثر سه ماه فرصت داده شد تا تعدادی از دادگاه های عمومی را به خانواده اختصاص دهد. تخصصی بودن موضوع و تلاش برای حفظ بنیان خانواده ها علت این تصمیم بود. دادگاه خانواده تنها صلاحیت رسیدگی به موضوعات حوزه خود را دارد و حق دخالت در دعاوی دیگری مانند دعاوی ملکی و خسارت مالی را ندارد. انواع دعاوی مربوط به دادگاه خانواده عبارتند از:
انواع دعاوی مربوط به ازدواج و طلاق از جمله نامزدی و خسارات بر هم زدن آن، ازدواج مجدد عقد دائم و موقت و اذن نکاح. بذل مدت طلاق رجعی، خلع و مبارات، طلاق بائن، مهریه، نفقه، جهیزیه، اجرت المثل ایام زوجیت، اهدای جنین، تغییر جنسیت و سرپرستی کودکان بی سرپرست و… . همچنین به دعاوی مربوط به ارث و انحصار آن و غایبی و مفقود الاثری افراد نیز در دادگاه های خانواده رسیدگی می شود.
چگونه می توان به رای دادگاه تجدید نظر اعتراض کرد؟
شرایطی برای اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر که رایی قطعی است وجود دارد. زمانی طرفین می توانند به رای دادگاه تجدید نظر اعتراض داشته باشند که با توجه به یکی از روش‌های واخواهی اعاده دادرسی و یا فرجام خواهی نمایند. در این صورت فرد با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی درخواست اعتراض خود را ثبت می کند. این فرجام خواهی و یا اعاده دادرسی هم در دعاوی حقوقی و هم در کیفری انجام می شود.
ممکن است بعد از رسیدگی مجدد در دادگاه تجدید نظر و صدور رای قطی طرفین به نتیجه دادگاه اعتراض داشته باشند، در این صورت با وجود نهایی بودن حکم دادگاه در شرایط خاصی می توان به آن اعتراض کرد. در فرجام خواهی که یکی از روش های اعتراض به رای قطعی است فرد می تواند با توجه به انطباق و یا عدم انطباق رای با موازین شرعی و قانون درخواست فرجام خواهی کنند. مواد 368 و 369 قانون آیین دادرسی به این مورد اختصاص دارد. شرایطی که در این مواد به آن پرداخته شده است شامل موارد زیر می باشد:
- دادگاهی که رای را صادر نموده است نسبت به موضوع پرونده صلاحیت نداشته باشد و این صلاحیت ممکن است از نوع ذاتی و محلی باشد.
- رای صادره با مقررات و موازین شرعی منطبق نباشد.
- آرا با یکدیگر مغایر باشند.
- تحقیقات انجام شده تناقص باشد و به دفاعیات طرفین توجه نشده باشد.
کلام آخر
در این مقاله ما در خصوص دادگاه ها و دسته بندی کلی و جزئی آن صحبت کردیم. دادگاه ها به طور کلی به دو دسته حقوقی و کیفری تقسیم بندی می شوند و قانون آیین دادرسی کیفری و مدنی کشور به طور ویژه صلاحیت ها و حوزه های فعالیت آن ها را مشخص نموده است. هر استانی انواع دادگاه ها را در خود جای می دهد و ما در این مقاله به یکی از استان های پهناور کشور پرداخته و لیستی از دادگاه های کرمان را معرفی کردیم.
از همراهی شما سپاس گزاریم و منتظر دریافت نظرات و انتقادات تان در سایت وکیل چی هستیم.
از جمله اسناد و مدارک لازم برای اعتراض به رای دادگاه تجدید نظر می توان به مدارک هویتی به همراه رای مورد اعتراض و اسناد و مدارک اثبات کننده موضوع اعتراض اشاره نمود.
در این صورت دادگاه مذکور باید قرار عدم صلاحیت صادر کرده و پرونده را به دادگاه خانواده ارجاع نماید.
دادسرا وظیفه کشف جرم تعقیب متهم تحقیقات مقدماتی و اجرای احکام کیفری را بر عهده دارد.
