نکات کلیدی در زمینه مدت زمان رسیدگی به شکایت حقوقی به شرح زیر است:
- ثبت و دریافت کد رهگیری پرونده شکایت حقوقی در سامانه ثنا به منزله تاریخ اقامه دعوا است.
- هنگامی که حکم صادره دعوای حقوقی قطعی شد پرونده به واحد اجرای احکام حقوقی ارسال می‌شود.
- دادگاه بدوی از تاریخ ابلاغ رای 20 روز به طرفین برای تجدیدنظر خواهی فرصت می‌دهد.
- دعاوی ساده نظیر: مطالبه وجه یا الزام به انجام تعهدات در دعاوی قراردادی در زمان کوتاه‌تری حل و فصل می‌شوند.
- حجم پرونده‌ها در دادگاه‌ها و کمبود نیروی انسانی کارآمد قضایی موجب تاخیر در رسیدگی به پرونده‌ها می‌شود.
مدت زمان رسیدگی به شکایت حقوقی تحت تأثیر عوامل متعدد و عدیدهای قرار دارد؛ بنابراین نمی‌توان زمان دقیقی را برای پایان دادرسی هر پرونده تعیین کرد. عواملی نظیر: نوع شکایت، حجم پرونده‌های موجود در دادگاه‌ها، میزان اختلافات طرفین دعوا، کامل بودن مستندات، پیگیری و میزان تخصص و مهارت وکیل و حتی تعطیلات رسمی می‌تواند در بازه زمانی رسیدگی به پرونده‌های شکایات حقوقی تأثیرگذار باشد. ما در ادامه به بررسی عوامل مؤثر بر مدت زمان رسیدگی به این شکایات، راه‌های تسریع رسیدگی به پرونده‌های دعاوی حقوقی و… می‌پردازیم.
مراحل رسیدگی به شکایت حقوقی به چه صورت است؟
مراحل رسیدگی به شکایت حقوقی به طور کلی شامل اقدامات زیر است:
- تنظیم و تقدیم دادخواست در شروع دعوا: فرد شاکی که همان خواهان پرونده است، باید شکایت خود را به کمک بهترین وکیل حقوقی در تهران در قالب دادخواست در فرم‌های مخصوص قوه قضاییه ارائه دهد و در آن مشخصات کامل خواهان و خوانده، موضوع خواسته، دلایل و مستندات را دقیقاً درج کند، سپس می بایستی دادخواست و مدارک ضمیمه را به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تحویل دهد، در این مرحله پس از پرداخت هزینه‌های دادرسی تمبر مالیاتی باطل می‌شود.
- ثبت و ارجاع پرونده به دادگاه و تعیین وقت رسیدگی: ثبت و دریافت کد رهگیری در سامانه ثنا به منزله تاریخ اقامه دعوا است، پس از ثبت شکایت حقوقی در سامانه، دادخواست به صورت آنلاین به دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح با توجه به نوع و مبلغ خواسته ارجاع می‌شود و مدیر دفتر شعبه دادگاه یک نسخه از دادخواست را برای خوانده یعنی طرف مقابل ارسال می‌کند و زمانی را برای تشکیل جلسه رسیدگی تعیین می‌کند، وقت جلسه و اخطاریه‌ها به صورت آنلاین از طریق سامانه ثنا به اطلاع خواهان و خوانده می‌رسد.
- جلسه دادرسی و صدور رأی: آن‌ها در روز مقرر باید در دادگاه حاضر شوند. خواهان می بایستی دلایل مستندی را برای اثبات ادعای خود ارائه دهد و خوانده نیز لازم است از خود دفاع کرده و برای رد ادعای خواهان لایحه دفاعیه مستدلی را به دادگاه تقدیم نماید. قاضی پس از اخذ استعلامات از مراجع ذی صلاح و استماع شهادت شهود همچنین بررسی کامل پرونده، رأی خود را از طریق سامانه ثنا به اطلاع طرفین می‌رساند و آن‌ها از تاریخ ابلاغ رأی 20 روز برای اعتراض و تجدیدنظر‌خواهی فرصت دارند.
- اجرای حکم: هنگامی که حکم صادره قطعی شد، پرونده به واحد اجرای احکام حقوقی ارسال می‌شود و اجرائیه به محکوم علیه ابلاغ خواهد شد. او 10 روز برای اجرای حکم فرصت دارد، اما در صورت عدم همکاری، پرونده به اجرای احکام ارجاع می‌شود و دادورز اقدامات اجرایی نظیر: توقیف اموال، فروش اموال توقیف شده، درخواست جلب محکوم علیه و… را طبق قانون انجام می‌دهد.
آشنایی با عوامل مؤثر بر مدت زمان رسیدگی به شکایت حقوقی
عوامل متعددی بر مدت زمان رسیدگی به شکایات حقوقی تأثیرگذار هستند که می‌توانند به ماهیت پرونده، اقدامات طرفین و حتی اشکالاتی در ساختار دستگاه قضایی مرتبط باشند. یکی از این عوامل پیچیدگی و نوع دعوا است. هر چه موضوع دعوا پیچیده‌تر باشد، زمان رسیدگی به آن نیز بیشتر خواهد بود، دعاوی ملکی ارث، قراردادهای تجاری و… به دلیل نیاز به بررسی دقیق اسناد و کارشناسی به زمان بیشتری نیاز دارند.
اگر مدارک کامل، واضح و قابل استناد در دادگاه باشند، قاضی سریع‌تر به نتیجه می‌رسد و در مقابل نقص مدارک، نیاز به استعلامات متعدد در مراجع ذی صلاح یا درخواست کارشناسی مجدد دارد که باعث طولانی شدن روند رسیدگی به پرونده می‌شود؛ علاوه بر این عدم حضور یکی از طرفین در جلسات دادرسی، تأخیر در ارائه لوایح یا مدارک و اعتراض‌های مکرر می‌تواند زمان رسیدگی به پرونده را افزایش دهد.
اگر پرونده پس از صدور رأی دادگاه بدوی وارد مرحله تجدیدنظر، فرجام خواهی یا اعاده دادرسی شود، باید برای هر یک مراحل قضایی جداگانه‌ای طی شود که مدت زمان رسیدگی به شکایت حقوقی را افزایش می‌دهد. حضور وکیل متخصص که دادخواست و مدارک را به درستی تنظیم می‌کند و در مهلت‌های قانونی به دادگاه ارائه می‌دهد، نقش مؤثری در کاهش زمان دادرسی خواهد داشت.
توصیه‌های مهم حقوقی جهت جلوگیری از تاخیر در مدت زمان رسیدگی به شکایت حقوقی به شرح زیر است:
| توصیه‌های حقوقی | توضیحات |
|---|---|
| تکمیل دقیق مدارک | تمامی مدارک و مستندات مرتبط با شکایت را از ابتدا کامل ارائه دهید تا نیاز به ارجاع و اصلاح نداشته باشد. |
| رعایت مهلت‌های قانونی | تمامی مهلت‌ها برای ارائه مدارک، پاسخ به ابلاغ‌ها و دفاعیات را رعایت کنید تا از تأخیرهای اداری جلوگیری شود. |
| پیگیری منظم پرونده | با مراجعه به سامانه ثنا یا دفاتر مربوطه، از وضعیت پرونده خود آگاه شویدتا در صورت نیاز اقدامات سریع انجام شود. |
| پاسخگویی سریع به ابلاغ‌ها | به تمام ابلاغ‌ها و درخواست‌های دادگاه یا طرف مقابل به موقع پاسخ دهید تا فرآیند دادرسی متوقف نشود. |
مدت زمان رسیدگی به پرونده در انواع شکایات حقوقی چقدر است؟
مدت زمان رسیدگی به شکایت حقوقی از هنگام ثبت دادخواست در دادگاه شروع می‌شود تا صدور رأی قطعی در دادگاه بدوی و تجدیدنظر ادامه دارد که شامل: مراحل اداری، دادرسی، استعلام‌ها، کارشناسی، تجدیدنظر و ابلاغ رأی است. معمولاً رسیدگی به دعاوی خانواده 1 تا 6 ماه به طول می‌انجامد که در میان این دعاوی، پرونده‌های طلاق توافقی معمولاً سریع‌تر رسیدگی می‌شوند.
دعاوی ملکی به دلیل نیاز به کارشناسی، استعلام از ادارات ثبت و شهرداری حدود 6 ماه تا 2 سال و دعاوی مالی و قراردادی 6 تا 12 ماه با توجه به مستندات و پیچیدگی قرارداد نیاز به رسیدگی قضایی دارند؛ همچنین دعاوی ارث و وصیت در محاکم قضایی در بازه 8 ماه تا 2 سال رسیدگی می‌شوند؛ از طرفی دعاوی مطالبه چک و سفته 3 تا 6 ماه و دعاوی الزام به انجام تعهد معمولاً به 8 تا 12 ماه زمان برای بررسی دقیق اسناد و کارشناسی نیاز دارند.
به طور کلی رسیدگی به پرونده در مرحله بدوی حدود 3 تا 12 ماه، مرحله تجدیدنظر 6 تا 18 ماه و مرحله اجرای حکم حدود 1 تا 6 ماه به طول می‌انجامد و در مجموع یک پرونده شکایت حقوقی برای رسیدگی قضایی ممکن است 1 تا 3 سال زمان نیاز داشته باشد تا به نتیجه برسد، به جز در مواردی که پرونده‌ها ساده هستند یا طرفین به توافق رسیده باشند.
معرفی راه‌های تسریع در رسیدگی به شکایت‌های حقوقی
تسریع در رسیدگی به شکایت حقوقی یکی از دغدغه‌های افراد درگیر دعاوی حقوقی است. برخی راهکارها برای تسریع روند رسیدگی به این دعاوی عبارتند از:
- تنظیم دادخواست کامل و ارائه مستندات بدون نقص: تهیه داخواست بدون نقص، مؤثرترین اقدام برای تسریع روند دادرسی است. هر گونه اشتباه در اطلاعات هویتی طرفین دعوا و موضوع شکایت می‌تواند باعث ارجاع مجدد پرونده و تأخیر در شروع دادرسی شود، اما استفاده از خدمات حقوقی وکیل در این زمینه این مشکل را برطرف می‌کند.
- استفاده از خدمات حقوقی وکیل مجرب و روش‌های جایگزین حل اختلافات: وکیل متخصص با تسلط بر قوانین و رویه‌های قضایی می‌تواند با تنظیم اوراق قضایی مستدل، دفاع مؤثر و رعایت مهلت‌های قانونی از طولانی شدن غیر‌ضروری روند دادرسی جلوگیری کند.
- پیگیری پرونده و اجتناب از طرح دعاوی غیر‌ضروری: حضور به موقع افراد در جلسات دادگاه، پاسخ سریع به ابلاغیه‌ها و پیگیری مستمر پرونده‌های شکایت حقوقی از طریق دفتر خدمات الکترونیک قضایی یا سامانه ثنا باعث جلوگیری از تأخیرهای اداری می‌شود؛ علاوه بر این اکثر پرونده‌ها به دلیل طرح شکایت غیر‌ضروری طولانی می‌شوند؛ بنابراین مراجعه به وکیل خبره می‌تواند از طرح دعوای بی مورد جلوگیری کرده و به پیگیری منظم پرونده‌ها کمک کند.
- درخواست دستور موقت یا تأمین خواسته: هنگامی که در شکایات حقوقی نیاز به تعیین تکلیف فوری دارید و تأخیر در رسیدگی به پرونده به شما خسارت سنگینی وارد می‌کند، درخواست دستور موقت یا تأمین خواسته را مطرح کنید تا از اجرای تصمیم قضایی تا صدور رأی قطعی موقتاً جلوگیری شود یا دادگاه به توقیف اموال خوانده تا پایان دادرسی اقدام نماید.
“In legal cases, the length of time it takes to process a case varies depending on the type of crime, and in more serious crimes, the length of the proceedings may be longer.”
“در دعاوی حقوقی، مدت زمان رسیدگی به پرونده بسته به نوع جرم متفاوت است و در جرایم سنگین‌تر ممکن است، مدت زمان دادرسی طولانی‌تر باشد.”
(theimpactlawyers)
نقش وکلای خبره در تسریع مدت زمان رسیدگی به دعوای حقوقی
وکلای خبره به دلیل تخصص در پرونده‌های شکایت حقوقی، تجربه و آشنایی با رویه‌های قضایی و قوانین به‌روز در سرعت بخشیدن به فرآیند دادرسی نقشی کلیدی دارند. آن‌ها در مرحله آغاز دعوا در تنظیم دادخواست، شکوائیه و لوایح دفاعیه تمام شرایط قانونی و شکلی نظیر: ذکر دقیق خواسته موکل، مدارک و مستندات لازم، آدرس و مشخصات طرفین را به صورت قانونی و حقوقی رعایت می‌کند؛ در نتیجه از صدور اخطار رفع نقص که چندین هفته زمان رسیدگی به پرونده را به تأخیر می‌اندازد، جلوگیری می‌نمایند.
آن‌ها به دلیل آگاهی از صلاحیت ذاتی و محلی مراجع قضایی، دعوا را در دادگاه یا شورای حل اختلاف صالح مطرح می‌کنند تا مانع اطاله دادرسی شوند. وکلای مجرب برای اثبات هر ادعا از دلایل مستند نظیر: شهادت، اقرار، سوگند، اسناد معتبر و… استفاده می‌کنند؛ علاوه بر این با مدیریت زمان به پیشبرد پرونده شکایت حقوقی کمک می‌نمایند؛ به این منظور تمام دستورات دادگاه نظیر: پیگیری کارشناسی‌های لازم، پرداخت هزینه‌ها، اخذ استعلامات از ادارات را در کوتاه‌ترین زمان انجام می‌دهند و در موعد مقرر در جلسات دادرسی حضور می‌یابند.
این وکلای خبره تلاش می‌کنند، لوایح دفاعیه مختصر، مستند و متمرکز با نکات کلیدی حقوقی را ارائه دهند و با انتخاب استراتژی دفاعی مؤثر و پیش بینی اقدامات طرف مقابل از بیان مطالب حاشیه‌ای که وقت دادگاه را تلف می‌کند، خودداری کنند تا قاضی سریع‌تر به اصل موضوع پی ببرد و زمان رسیدگی به پرونده کاهش یابد.
سخن پایانی
مدت زمان رسیدگی به شکایت حقوقی موضوعی نسبی و وابسته به شرایط هر پرونده است و نمی‌توان زمان دقیقی برای پایان دادرسی تعیین کرد، اما پیگیری مستمر پرونده و همکاری با سیستم قضایی، انتخاب وکیل متعهد و متخصص، ارائه به موقع مدارک و مستتندات، از طرفی استفاده از ابزارهای قانونی و دستور موقت یا تأمین خواسته از طولانی شدن روند دادرسی دعاوی حقوقی جلوگیری می‌کند.
وب‌سایت وکیل چی تلاش کرده است، شما را با مدت زمان تقریبی رسیدگی به شکایات حقوقی آشنا کند و راهکارهایی را برای کاهش این زمان ارائه دهد؛ همچنین از توجه و همراهی شما تا پایان این مطلب صمیمانه قدردانی می‌کند.
نقص در مدارک، غیبت یکی از طرفین دعوا، ارجاع به کارشناسی، تراکم پرونده‌ها و اعتراض‌های مکرر از عوامل طولانی شدن روند این شکایات هستند.
این مدت زمان به طور میانگین بین 6 تا 18 ماه متغیر است.
بله، معمولاً چند هفته تا چند ماه پرونده با تأخیر مواجه می‌شود.
بله، در صورت ضرورت و با ارائه دلایل موجه می‌توان چنین درخواستی را ارائه داد.
تأخیر در ثبت دادخواست، زمان رسیدگی به پرونده را طولانی می‌کند.
