با توجه به قوانین و شرایط حاکم بر کشور که برگرفته از احکام اسلامی می باشد، در کشور ما حق طلاق بر عهده مرد است و زن در آغاز ازدواج و هنگام جاری شدن صیغه عقد دائم به مرد، وکالت بلاعزل بابت جدایی می دهد. از این رو اگر زن خود، خواهان طلاق باشد، کمی شرایط پیچیده می شود و لازم است با دانش و اطلاعات کافی و داشتن دلایل محکمه پسند برای ارائه دادخواست طلاق اقدام کند. یکی از شرایطی که زن و شوهر می توانند از یکدیگر جدا شوند، طلاق به روش غیابی می باشد که ممکن است از طرف زن و یا مرد باشد که مراحل و شرایط خاص خود را دارد. در این مقاله قرار است به طور ویژه در مورد طلاق غیابی از طرف زن صحبت شود، پس در ادامه همراه ما باشید.
منظور از طلاق غیابی از طرف زن چیست؟
بر اساس قوانین آیین دادرسی مدنی کشور، طلاق غیابی زمانی اتفاق می افتد که هر یک از زوجین اگر در جایگاه خوانده قرار بگیرند و در دادگاه حضور پیدا نکنند و حتی وکیلی را به نیابت از خود برای رسیدگی به پرونده معرفی نکنند، دادگاه مجبور به صدور رای به صورت غیابی می شود. همچنین اگر لایحه ای مبتنی بر اعتراض به رای صادر شده به دادگاه ارائه نشود، حکم داده شده قطعی می شود. شما می توانید برای مشاهده لیست دادگاه های در تهران کلیک کنید.
درخواست طلاق از طرف مرد و زن با یکدیگر متفاوت است و زمانی که از طرف مرد باشد، روند پرونده ساده تر است. زمانی که دادخواست طلاق از طرف زن باشد، شرایط کمی تغییر می کند و پیچیده تر می شود. در طلاق غیابی از طرف زن، هنگامی که دادخواست طلاق در مراجع قضایی به ثبت می رسد و جلسات دادگاه خانواده تشکیل می شود، در صورتی که مرد در جلسات خوانده شده حاضر نشود، رای طلاق صادر می‌شود و به مرد مدت زمان 20 روز پس از ابلاغ حکم، زمان برای ارائه اعتراض و واخواهی داده می شود.
در صورتی که مرد در این مدت نیز اعتراضی نداشته باشد، زوج و زوجه برای همیشه از یکدیگر جدا می شوند. پس از آن زن می تواند با در دست داشتن نامه دادگاه، به دفاتر طلاق مراجعه کند. شرایطی برای این که زن بتواند به صورت غیابی طلاق بگیرد وجود دارد که در ادامه در مورد آن صحبت خواهیم کرد.
شرایط درخواست طلاق غیابی از طرف زن
با توجه به این که اختیار و طلاق زوجین منتسب بر مرد است و زن حقی برای ارائه دادخواست طلاق بدون دلیل محکمه پسند ندارد، باید شرایطی وجود داشته باشد که زن بتواند با استناد به آن ها برای درخواست طلاق اقدام کند و دادخواستی را به مراجع قضایی ارائه دهد. طلاق غیابی از طرف مرد و زن از طرف زن نیز شرایط خاص خود را دارد. طبق قانون مدنی کشور باید دلایل خاصی وجود داشته باشد تا زن بتواند درخواست طلاق دهد و شرایط طوری فراهم شود که رای به صورت غیابی صادر شود. شرایط لازم برای طلاق غیابی از طرف زن به شرح زیر می باشد:
- اگر زن در زندگی مشترک خود در عسر و حرج باشد و فشارهای ناشی از زندگی او را از ادامه دادن عاجز کند، قانون به زن این امکان را می دهد که برای ارائه درخواست طلاق اقدام کند. شرایط عسر و حرج زن می تواند وضعیتی مانند اعتیاد مرد به انواع مواد مخدر و یا مشروبات الکلی، ترک زندگی برای مدت معلوم، ضرب و جرح زن به صورتی که تحمل آن برای زن غیر ممکن باشد، رفتارها و اخلاق ناخوشایند، سوء معاشرت و آسیب زدن به آبرو و حیثیت زن، ابتلا به بیماری های لاعلاج یا صعب العلاج و همچنین بیماری‌های واگیردار و روانی بودن مرد باشد. در این شرایط پس از درخواست طلاق از سوی زن و تعیین نوبت دادگاه، اگر مرد در جلسات حضور نیابد، حکم طلاق به صورت غیابی صادر می شود.
- در صورتی که مرد برای مدت چهار سال کامل مفقودالاثر و ناپدید شود، زن می تواند درخواست طلاق را به مراجع قضایی ارائه دهد و پس از آن قاضی از زن می خواهد که برای گذراندن مراحل قانونی، آگهی گمشده برای یافتن همسر خود انتشار دهد و پس از این مرحله و پیدا نشدن مرد، حکم طلاق غیابی از طرف زن صادر می شود.
- اگر مرد برای مدت زمان 6 ماه به همسر خود نفقه پرداخت نکند، زن می تواند با شکایت در دادگاه درخواست نفقه کند. اگر مرد بازهم از پرداخت نفقه امتناع ورزد و یا این که از نظر مالی استطاعت نداشته باشد، زن می تواند به صورت یک طرفه از مرد طلاق بگیرد و در صورت عدم حضور مرد در جلسات، رای طلاق غیابی صادر می شود.
- اگر علت طلاق مفقودالاثری مرد باشد، باز هم زن موظف است که بعد از جدایی عده نگه دارد و اگر در این مدت مرد به زن رجوع نکند، بعد از پایان دوره عده دیگر امکان برگشت به زندگی را نخواهد داشت.
- زوجه لازم است آخرین محل سکونت مرد را به دادگاه اعلام نماید و در صورت مجهول المکان معرفی کردن محل زندگی او، دادگاه تنها به انتشار آگهی اکتفا نمی کند و ماموری را برای تحقیق و بررسی به محل مورد نظر اعزام می نماید. پس بهتر است که زوجه حتما آدرس مشخص و درستی را از محل زندگی مرد به دادگاه ارائه دهد.
- طبق تبصره 2 ماده 306 قانون آیین دادرسی کشور، زمانی طلاق غیابی صادر می شود که زن فیش حقوقی و یا یک مجوز برای کسب و کار به دادگاه ارائه دهد و اگر نتواند گواهی تامین مالی مناسب برای خود و یا یک ضامن معتبر را معرفی نماید، روند پرونده متوقف می شود.
- محکومیت مرد به زندان برای مدت حداقل 5 سال و یا پرداخت میزان جزای نقدی که مرد توانایی پرداخت آن را نداشته باشد و مجبور به تحمل حبس به جای آن، برای 5 سال شود دلیلی برای درخواست طلاق از طرف زن می باشد. در این مورد زمانی که حکم در حال اجرا و مرد در زندان باشد، زن می تواند به صورت غیابی طلاق بگیرد.
- عقیم بودن مرد و یا داشتن بیماری ای که باعث شود بعد از گذشت پنج سال از ازدواج، زوجین صاحب فرزند نشوند. در این صورت زن می تواند طبق شروط طلاق عمل کند و در صورت عدم حضور مرد در جلسات دادگاه، طلاق غیابی بگیرد.
مراحل لازم جهت صدور حکم طلاق غیابی
برای این که زن بتواند از همسر خود جدا شود باید مراحلی را پشت سر بگذارد که به شرح زیر می باشد:
- در اولین قدم باید زن به صورت فردی و یا به کمک بهترین وکیل ، دادخواستی را با ذکر دلیل و شرایط حاکم بر زندگی خود تنظیم نماید.
- در مرحله بعد این دادخواست باید در دفتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت برسد. پس از آن، با توجه به این که درخواست طلاق از طرف زن می باشد، دادگاه شعبه ای را که نزدیک به محل سکونت او باشد تعیین می کند و طی ابلاغیه در سامانه ثنا به زوجین اعلام می شود. با توجه به وضعیت دادگاه خانواده و تعدد پرونده های در جریان، نوبتی به زوجین برای حضور در دادگاه اعلام می شود.
- زوجین باید در جلسات تعیین شده دادگاه حضور یابند و در برابر آنچه که به آن ها ازطرف مقابل نسبت داده می شود از خود دفاع نمایند.
- حال اگر در این مرحله، مرد در جلسات دادگاه حاضر نشود و وکیلی را به نیابت از خود نفرستد و یا حتی برای ارائه لایحه ای در جهت اعتراض به حکم صادر شده کوتاهی کند، دادگاه مجبور به صدور حکم طلاق غیابی از طرف زن می شود.
- پس از صدور حکم، زن باید مدت 20 روز منتظر اعتراض نامه مرد بماند، چرا که اگر در این مدت اعتراضی از سوی او به دادگاه ارائه شود، پرونده مجدد بررسی می شود. اما اگر همچنان خبری از مرد نشود، می تواند به دفتر طلاق برای اجرای حکم نهایی مراجعه کند.
وضعیت حق و حقوق زن در طلاق غیابی
اگر طلاق غیابی از طرف مرد باشد، باید جهت صدور رای دادگاه، مهریه زن را به صورت کامل و یا اقساط پرداخت نماید. اما نفقه و دیگر حقوق مثل اجرت المثل، در این شرایط به زن تعلق نمی گیرد. اما زمانی که درخواست طلاق از طرف زن است، با توجه به دلایلی که زن را مجاز به ارائه درخواست طلاق می کند، غالبا او مجبور به بخشش مهریه خود می شود، مثلا ممکن است درخواست طلاق از نوع خلع یعنی کراهت زن از مرد باشد که در این صورت باید یا بخشی از مهریه خود و یا تمام آن را به مرد ببخشد. یا این که علت درخواست، عدم توانایی مرد در پرداخت نفقه باشد که در این شرایط نیز با این که مرد تحت هر شرایطی موظف به پرداخت حقوق زن به خصوص مهریه است، ناگزیر زن از آن چشم پوشی می کند.
در شرایطی که مرد دارایی و اموالی به نام خود داشته باشد ولی از پرداخت حقوق زن خودداری کند و در جلسات دادگاه نیز حاضر نشود، زن می تواند به کمک یک وکیل ماهر، اموال و دارایی های او را توقیف نماید تا بتواند حقوق خود را از اموال مرد، حتی با وجود مفقود شدن او، به دست آورد. در هر صورت این حقوق بدهی مرد به زن است و هر زمان موظف به پرداخت آن می باشد. تنها زمانی پرداخت مهریه از مرد ساقط می شود که زن با اختیار خود آن را ببخشد.
مدت زمان لازم برای صدور حکم طلاق غیابی از طرف زن
با توجه به این که زن در صورت داشتن دلایلی که مبتنی بر عسر و حرج او و یا طبق شروط عقدنامه باشد می تواند درخواست طلاق کند، در صورت عدم اعتراض زوج به دلایلی که از سوی زن عنوان شده است، روند طلاق به سرعت پیش می رود. به طور کلی می توان گفت برای طی مراحل طلاق مدت زمان 4 الی 6 ماه زمان نیاز است که صیغه طلاق جاری شود. در صورت عدم حضور مرد در دادگاه، رای طلاق غیابی نیز در همین مدت صادر می شود. اما اگر مرد به حکم دادگاه اعتراض کند، ممکن است پرونده یک سال و حتی بیش تر نیز طول بکشد. در این میان وجود یک وکیل خبره می تواند روند کار را سرعت بخشد و به زن برای رسیدن به حقوق خود و جدایی سریع تر کمک کند.
حضانت فرزندان در طلاق غیابی از طرف زن
طبق قوانین کشور، حضانت فرزندان چه دختر و چه پسر، تا سن 7 سالگی با مادر می باشد. در سنین 7 تا 9 سالگی برای دختران و 15 سالگی برای پسران، حضانت به پدر می رسد. پس از این سن فرزند، خود می تواند در خصوص این که می خواهد با پدر زندگی کند یا مادر تصمیم بگیرد. ولی اگر طلاق غیابی از طرف زن باشد، تا زمانی که مرد مفقود بماند و مکان او نیز مجهول باشد، حضانت با مادر می ماند. اما زمانی که پدر برگردد، می تواند از طریق مراجع قضایی حضانت فرزندان را با تضمین توانایی پرداخت نفقه بر عهده بگیرد. اما اگر شرایط لازم برای حضانت فرزندان نداشته باشد، دادگاه همچنان حضانت را به مادر واگذار می کند.
عده زن در طلاق غیابی
طلاق غیابی از نظر عده با طلاق های دیگر تفاوتی ندارد. زن باید پس از صدور رای دادگاه و جاری شدن صیغه طلاق، برای مدت سه طهر، یعنی سه بار پاکی بعد از عادت ماهیانه برای ازدواج مجدد منتظر بماند. در این مدت مرد اجازه رجوع به زن را در صورت رجعی بودن طلاق خواهد داشت. در صورتی که در زمان طلاق، زن یائسه و یا باکره باشد، به دلیل عدم امکان باروری، برای او عده لحاظ نمی شود. همچنین اگر در زمان جدایی زن باردار باشد، باید تا موقع زایمان عده نگه دارد.
کلام آخر
طلاق غیابی یکی از انواع طلاقی است که در صورت عدم حضور یکی از زوجین در روند رسیدگی به پرونده اتفاق می افتد و ممکن است این دادخواست از طرف زن و یا مرد باشد. در این مقاله ما به طور اختصاصی در مورد طلاق غیابی ازطرف زن صحبت کردیم.
از این که تا پایان مقاله همراه ما بودید، از شما سپاس گزاریم. برای ارائه نظرات و پیشنهادات و همچنین آشنایی با مسائل حقوقی خانواده، با سایت وکیل چی در ارتباط باشید. برای مشاهده مقاله بهترین وکیل در ایران کلیک کنید.
مدارک لازم برای انجام طلاق غیابی از طرف زن سند رسمی ازدواج ، اصل شناسنامه ، اصل کارت ملی زوجه می باشد.
علاوه بر هزینه ارائه دادخواست که باید به حساب قوه قضاییه وارد شود، با توجه به شرایط پرونده حق الوکاله های متفاوتی برای این پرونده ها در نظر گرفته می شود.
به صورت کلی مدت این نوع طلاق مشخص نمی‌باشد و با در نظر گرفتن شرایط و حضور یک وکیل طلاق یا نبود وکیل این روند تغییر خواهد کرد و خاتمه روند آن در هر زوجی متفاوت است.
