مجله حقوقی

طلاق شرعی چیست؟⭐【سال1403】⚖️

شرایط مورد نیاز برای انجام طلاق شرعی: 

  • حضور دو شاهد عاقل و بالغ در هنگام جاری شدن خطبه
  • قاصد و عاقل بودن طلاق دهنده بدون هیچ اکراهی
  • عدم عادت ماهانه زن مگر باکره بودن زن
  • رضایت کامل زن مطلقه و نداشتن اکراه برای اجرای خطبه عقد

طلاق، کلمه مقابل نکاح که به معنی عقد بین طرفین برای ازدواج می باشد، است. این کلمه از سری کلمات ایقاع می باشد و به معنی جدایی است که برای آن رضایت یک طرفه مرد کافی است و طبق ماده 1133 قانون مدنی کشور این حق به مرد می رسد و زن تنها در شرایط خاصی می تواند درخواست طلاق کند. موضوع طلاق کاملا بر اساس شرع بوده و طبق احکام دینی مورد بررسی قرار می گیرد و باید بر اساس قوانین موجود و رعایت مسائل شرعی نسبت به آن اقدام شود. در این مقاله سعی داریم به طور مفصل راجع به طلاق شرعی صحبت کنیم. برای کسب اطلاعات بیش تر در این حوزه، ادامه مطلب را از دست ندهید و همراه ما باشید.

طلاق شرعی چیست و چه شرایطی دارد؟

طبق آنچه که در مورد قوانین طلاق می دانیم، در ایران حق طلاق با مرد می باشد، اما این به این معنی نیست که مرد بی هیچ دلیلی و هر زمانی که دلش بخواهد بتواند بنیان خانواده را از بین ببرد و همسرش را طلاق دهد و بی پشتوانه او را رها کند. شرایطی برای درخواست طلاق از طرف مرد وجود دارد که باعث می شود حقوق زنان پایمال نشود. یکی از این شرایط، پرداخت مهریه، نفقه و اجرت المثل زن می باشد تا بتواند پس از جدایی هزینه های زندگی را تامین نماید که البته در این خصوص مردان راه های فریب گوناگونی را به کار می گیرند تا بتوانند از پرداخت مهریه فرار کنند.

به طور کلی طلاق را از نظر نحوه اجرا می توان به دو نوع طبقه بندی کرد. طلاق شرعی و طلاق قانونی

طلاق شرعی بر خلاف طلاق قانونی است. طلاق قانونی، طلاقی است که در آن زوجین باید با ارائه دلایل و مدارک منطبق با نظر دادگاه، روند قانونی پرونده را طی کنند و به صورت قانونی با ثبت در دفاتر رسمی از یکدیگر جدا شوند. طلاقی که در کشور رایج است بیش تر طلاق قانونی است، چرا که در طلاق شرعی تنها خطبه طلاق جاری می شود و در جایی به ثبت نمی رسد.

در طلاق شرعی پرونده ای در دادگاه خانواده جریان نمی یابد و این جدایی به صورت رسمی به ثبت نمی رسد. همچنین در این نوع جدایی، در شناسنامه زوجین مهر طلاق دینی حک نمی شود و نام زوجین نیز از صفحه ازدواج حذف نمی گردد و همچنان در دفاتر رسمی کشور، زوجین زن و شوهر اعلام می شوند که عواقبی را برای آن ها در آینده خواهد داشت. به همین دلیل بیش تر افراد ترجیح می‌دهند که طلاق شان به صورت قانونی به ثبت برسد تا برای آن ها مشکلی ایجاد نکند.

پس به طور کلی طلاق شرعی را می توان این گونه تعریف کرد:

«طلاق شرعی موقعی اتفاق می‌افتد که صیغه طلاق کاملا مطابق با احکام اسلامی و به صورت شرعی جاری شود، اما در شناسنامه زوجین و عقدنامه ثبت نشود.»

طلاق شرعی بیش تر در ازدواج های موقت انجام می شود که زوجین با خواندن صیغه و به صورت غیر رسمی ازدواج می کنند. پس برای جدایی نیز نیازی به حضور در مراجع قانونی نیست، زیرا در این مورد هیچ کدام از زوجین حق و حقوقی را نمی توانند از طرف مقابل درخواست کنند و همه چیز توافقی می باشد. برای جدا شدن شان تنها کافی است صیغه عقد باطل و صیغ طلاق جاری شود تا زوجین بر یکدیگر حرام شوند.

طلاق شرعی چیست و چه شرایطی دارد؟

شرایط لازم برای انجام طلاق شرعی

طلاق شرعی مثل طلاق قانونی شرایط خاصی ندارد، زیرا نیاز به ارائه دلایل محکمه پسند و اثبات آن ها در محضر دادگاه نیست. اما همان شرایط خاصی که برای انجام طلاق شرعی لازم است که رعایت شود به شرح زیر می باشد:

  • در طلاق شرعی وجود دو شاهد عاقل و بالغ در هنگام جاری شدن خطبه نیاز است.
  • برای طلاق شرعی برخلاف طلاق قانونی نیازی به ارائه دلایل منطقی نیست، چرا که اصلا این طلاق در دادگاه انجام نمی شود که قرار باشد دلایلی برای صدور رای ارائه شود و تنها خطبه ای برای جدایی خوانده می شود.
  • در هنگام جاری شدن صیغه طلاق زن نباید مانع شرعی مثل عادت ماهانه داشته باشد، مگر این که زن باردار و یا باکره باشد.
  • زن مطلقه باید رضایت کامل داشته باشد و با اکراه برای اجرای خطبه طلاق حاضر نشود.
  • طلاق دهنده باید قاصد و عاقل باشد و با اراده خود حاضر شود.
  • انجام طلاق باید امری قطعی باشد و طلاق دهنده آن را شرطی نکند. مثلا مرد نگوید اگر تا دوماه دیگر زن باردار نشود او را طلاق خواهم داد.

در اسلام، طلاق تنها باید به عنوان آخرین راه‌حل برای پایان دادن به زندگی زناشویی انتخاب شود. احکام شرعی با تاکید بر اهمیت نهاد خانواده و جلوگیری از فروپاشی آن، شرایط سختگیرانه‌ای برای طلاق در نظر گرفته‌اند تا از تصمیمات عجولانه و ناپخته جلوگیری شود.

انواع طلاق مطابق با احکام شرعی

طبق آنچه که در احکام و شرع ثبت شده است، دو نوع طلاق برای زوجین وجود دارد که یکی طلاق رجعی و دیگری طلاق بائن می باشد. طلاق رجعی مطابق با درخواست مرد انجام می شود و موظف است که حتما تمامی حقوق زن را مثل مهریه و نفقه برای مدت 100 روز بعد طلاق پرداخت نماید. در این نوع طلاق، مرد اجازه دارد در مدت زمان عده به همسر خود مراجعه کند و بدون خواندن عقد مجدد به زندگی با او ادامه دهد که در این صورت مطابق با احکام شرعی طلاق به صورت خودکار باطل می شود.

طلاق بائن، طلاقی است که برخلاف طلاق رجعی می باشد و طبق قوانین آن، مرد دیگر اجازه رجوع به زن را نخواهد داشت. مواردی که طلاق بائن بین زن و شوهر جاری می شود به شرح زیر است:

  • زمانی که دختری قبل از 9 سالگی جدا شود که در این صورت طلاق از نوع بائن بوده و شوهر اجازه رجوع به زن را نخواهد داشت.
  • اگر زن یائسه باشد و دیگر نتواند باردار شود که بعد از جاری شدن صیغه طلاق و انجام طلاق شرعی، دیگر مرد اجازه رجوع به زن را نخواهد داشت.
  • زمانی که زن هنوز باکره باشد که در این مدت دیگر به مرد اجازه رجوع به زن داده نمی شود و برای داشتن رابطه و زندگی جدید باید از نو ازدواج انجام شود.
  • اگر زن سه طلاقه شده باشد، یعنی مرد و زن برای سه بار متوالی با یکدیگر ازدواج کرده و جدا شده باشند. در این صورت زن و مرد بر یکدیگر حرام هستند و دیگر اجازه داشتن رابطه را ندارند.
  • طلاق خلع و مبارات که در طلاق خلع، به دلیل کراهتی که زن نسبت به شوهر خود دارد، درخواست طلاق می دهد و با بخشیدن بخشی از مهریه و یا تمام آن از همسرش جدا می شود. در این حالت چون زن از شوهر خود متنفر است، مرد حق رجوع به زن در دوران عده را ندارد. طلاق مبارات نیز نوعی طلاق توافقی محسوب می‌شود که زن و شوهر هر دو از یکدیگر کراهت دارند و در هنگام طلاق زن باید مبلغی کم تر از مهریه خود را به مرد ببخشد.
انواع طلاق مطابق با احکام شرعی

طلاق توافقی و احکام آن

طلاق توافقی طلاقی است که در آن زوجین برای جدایی به اتفاق نظر می رسند و برای انجام طلاق و حقوقی که بر گردن یکدیگر دارند با هم توافق می کنند، مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و مسائل این چنینی. اما همه این شرایط و توافقات انجام شده مبنی بر انجام طلاق به صورت غیر قانونی نیست و زوجین نمی توانند طلاق خود را تنها به صورت شرعی به انجام برسانند.

برای طلاق توافقی باید زوجین دادخواست طلاق خود را به مراجع قضایی ارائه دهند و برای صدور حکم طلاق و انجام طلاق شرعی اجازه بگیرند تا به صورت قانونی بتوانند مطلقه محسوب شوند. مطابق با قوانین اسلامی و احکام شرعی، در طلاق توافقی نیازی به دریافت حکم دادگاه نیست، اما مطابق با قوانین خانواده و برای احترام به نظم اجتماعی و قوانین موجود، بدون دریافت گواهی عدم سازش از مراجع قضایی، امکان جاری شدن صیغه طلاق وجود ندارد و زوجین نمی توانند به صورت رسمی از یکدیگر جدا شوند. برای دریافت اطلاعات درباره طلاق می توانید به مقاله بهترین وکیل طلاق در ایران مراجعه کنید.

حق طلاق زن

مطابق با احکام شرعی و قانونی، زن زمانی حق طلاق خواهد داشت که شرایط خاصی بر او و زندگی اش حاکم باشد. در این صورت است که قانون به او مجوز ارائه دادخواست طلاق را خواهد داد که در ادامه به توضیح این شرایط خواهیم پرداخت:

وکالت طلاق: اگر مرد به صورت قانونی و طبق تفاهم صورت گرفته در دفتر اسناد رسمی حق طلاق را به نام زن به ثبت برساند.

پرداخت نکردن نفقه: اگر مرد برای مدت 6 ماه از پرداخت نفقه زن خودداری کند، در صورت استنکاف مرد، زن می تواند به دادگاه مراجعه کند و اگر باز هم مرد از دادن آن طفره برود، زن می تواند دادخواست طلاق را ارائه دهد که در این مواقع نیاز به کمک بهترین وکیل نفقه در تهران و ایران می باشد.

در عسر و حرج بودن زن: طبق شروط طلاق که در عقدنامه به ثبت رسیده است، اگر زن درگیر اعتیاد مرد باشد و یا مرد او را کتک بزند و به او آسیب برساند ، زن می تواند طبق دلایلی که مبنی بر داشتن حق طلاق زن است، از مرد جدا شود.

ناپدید شدن مرد: اگر شوهر برای مدت 6 ماه متوالی و یا 9 ماه در سال بدون هیچ دلیلی منزل را ترک کند، در این صورت زن می تواند دادخواست طلاق خود را به دادگاه ارائه دهد.

10 تا از بهترین وکیل استرداد جهیزیه در تهران⭐【سال1403】⚖️

مقاله مرتبط: 10 تا از بهترین وکیل استرداد جهیزیه در تهران⭐【سال1403】⚖️

شرایط طلاق شرعی در کشورهای مختلف چگونه است؟

ایرانیانی که در کشورهای دیگر ساکن هستند، لازم است طلاق خود را دوبار به ثبت برسانند، یک بار مطابق با قوانین کشوری که در آن زندگی می کنند و بار دیگر طبق قوانین ایران که بیش تر افراد برای انجام طلاق از وکلا کمک می گیرند. برای مثال شرایط انجام طلاق شرعی در کشوری مثل آلمان برای ایرانیانی که در این کشور زندگی می کنند و می خواهند از همسر خودشان به صورت شرعی و قانونی جدا شوند به این صورت است که باید پس از پایان مراحل طلاق مطابق با قوانین آلمان، به سفارت ایران مراجعه کنند و مکاتبات مربوطه را انجام دهند و پس از آن برای جاری شدن صیغه طلاق به موسسه ای که به عنوان نماینده شرعی سفارت ایران معرفی می شود، مراجعه نمایند تا در آنجا خطبه طلاق زوجین جاری شود.

در آمریکا نیز شرایط طلاق ایرانیان مثل آلمان می باشد و باید یک بار طبق قوانین آمریکا و بار دیگر مطابق با قانون ایران مراحل طلاق را طی کنند. اما تفاوتی که بین آمریکا و آلمان وجود دارد این است که نیازی به رعایت ترتیب نیست و می توانند به انتخاب خود کارها را پیش ببرند.

کسانی که در کشورهای خارجی تصمیم به جدایی دارند باید اصول طلاق شرعی را به جا بیاورند و حتما خطبه طلاق بین آن ها جاری شود. سامانه های مورد استفاده برای ثبت دادخواست و دریافت ابلاغیه ها برای ایرانیان خارج از کشور، سامانه ثنا و میخک می باشد.

شرایط طلاق شرعی در کشورهای مختلف چگونه است؟

حقوق زن در ازدواج موقت

ازدواج موقت، ازدواجی است که عقد و یا همان صیغه موقت برای مدت معلوم بین زوجین جاری می شود که از شروط صحت این ازدواج، تعیین زمان مورد نظر و همچنین مهریه ای برای زن می باشد. با پایان زمان صیغه به طور خودکار زن و شوهر از یکدیگر جدا می‌شوند. اما اگر انجام طلاق، قبل از پایان زمان صیغه باشد باید طلاق شرعی بین زوجین انجام شود؛ یعنی خطبه طلاق برای باطل کردن ازدواج جاری گردد. ازدواج موقت ممکن است به صورت شفاهی و یا با تنظیم صیغه نامه صورت گیرد.

اگر در صیغه نامه پرداخت نفقه توسط مرد ذکر شده باشد، در صورت عدم پرداخت، زن می تواند از مرد شکایت کند. پیش تر گفتیم که برای مشروعیت ازدواج موقت تعیین مهریه ضروری می باشد و پرداخت آن بر عهده مرد است. اگر صیغه نامه در ازدواج موقت وجود داشته باشد، میزان مهریه در آن ثبت می شود و در صورت عدم پرداخت توسط مرد، زن می تواند در مراجع قضایی اقامه دعوا کند. اما به طور کلی ازدواج موقت نوعی ازدواج شرعی است و پایان آن نیز با طلاق شرعی ممکن است.

کلام آخر

در کشور ما به دلیل اسلامی بودن قوانین، به خصوص شرایط ازدواج و طلاق، زن و شوهر باید هم به صورت قانونی و هم شرعی این مراحل را طی کنند. طلاق شرعی برای جدایی زوجین از یکدیگر لازم است اما کافی نیست. در این نوع طلاق اطلاعات زوجین در منظر قانون تغییر نمی کند و طبق قانون مطلقه نمی شوند. در این مقاله ما همه چیز را در مورد طلاق شرعی توضیح دادیم و امیدواریم برای شما مفید بوده باشد.

از همراهی شما تا پایان مقاله سپاس گزاریم. سایت وکیل چی آماده دریافت نظرات و پیشنهادات شما می باشد.

در شهود طلاق، عدالت نزد عاقد شرط است یا نزد زوج؟

عدالت نزد عاقد شرط است.

حکم خواندن صیغه طلاق از طرف مرد بدون حکم دادگاه چیست ؟

اگر چه به لحاظ شرعی صحیح است اما به لحاظ قانونی اگر مردی بدون گرفتن حکم دادگاه و ثبت در دفترخانه اقدام به طلاق همسر خود نماید ممکن است به حبس تعزیری یا جزای نقدی محکوم شود.

حکم خواندن صیغه طلاق از طرف زن بدون حکم دادگاه چیست ؟

زنان بدون صدور حکم قاضی دادگاه حتی زمانی که وکالت در طلاق داشته باشند نمی توانند از همسر خود طلاق گرفته و صیغه طلاق را جاری نمایند.

3.7/5 - (3 امتیاز)

تیم تحریریه نویسندگان وکیل چی

تیم تحریریه "وکیل‌چی" متشکل از نویسندگان متخصص و باتجربه در نگارش محتوای متنی حقوقی و مشاور حقوقی است. این تیم در تلاش است تا مطالب صحت سنجی شده و دقیقی درباره وکلا و مقالات حقوقی شفاف با موارد حقوقی صحیح جمع آوری کرده و با کمال تعهد در اختیار مخاطبین وبسایت حقوقی وکیل‌چی قرار دهد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا