آیا قولنامه دستی اعتبار دارد؟⭐【1403】⚖️

نکات مهم در خصوص اعتبار قولنامه دستی از نظر وکیل چی:
- ذکر مشخصات کامل طرفین معامله
- تعیین مبلغ دقیق معامله و نحوه پرداخت آن
- مشخص کردن واضح ملک و مشخصات کامل آن
- امضا و اثر انگشت خریدار، فروشنده و ترجیحا شهود
در هنگام معامله میبایست سندی که بتوان از آن در جهت اثبات مالکیت استفاده نمود، تنظیم گردد. قولنامه دستی، مبایعهنامه، سند عادی و سند رسمی، انواعی از مدارک اثبات مالکیت هستند که دارای درجه اعتبار متفاوتی هستند؛ در این مقاله اعتبار قولنامه دستی مورد بحث است. بسیاری از افراد از قولنامه دستی برای انجام معاملات استفاده میکنند؛ حال سوال اینجاست که آیا قولنامه دستی اعتبار دارد؟ برای پاسخ به این سوال تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
اعتبار قولنامه دستی در دادگاه چقدر است؟
قولنامه دستی به معنی قراردادی است که در خصوص عقد بیع به صورت دستنویس و یا در فرمهای دفاتر املاک، تنظیم میشود. در واقع، قولنامه دستی همان مبایعهنامه است که برای خرید و فروش اموال منقول و غیرمنقول و با مشخص کردن شروط معامله بین خریدار و فروشنده منعقد میشود. خریداران برای اثبات مالکیت در مواقع لزوم اقدام به تنظیم چنین سندی میکنند؛ در نتیجه، قولنامه باید به گونهای باشد که در دادگاه دارای اعتبار باشد.
مطابق قانون مدنی حتی قراردادهای شفاهی نیز معتبر بوده و برای اثبات مالکیت قابل قبول هستند؛ اما موضوع این است که خود اعتبار قولنامه دستی باید برای دادگاه به اثبات برسد. در این راستا، لازم است که شرایط مختلفی مهیا گردد تا صحت تنظیم قولنامه مشخص شود؛ در این صورت، این سند دارای اعتبار بوده و مفاد آن نیز قابل استناد است.
قولنامه دستی با چه شرایطی در دادگاه اعتبار دارد؟
از آنجا که قولنامه دستی میان طرفین ثبت شده است و ثبت رسمی نیست، امکان دستکاری شدن و جعل نمودن آن بیشتر است. دادگاه میبایست ابتدا از اصلی بودن قولنامه اطمینان حاصل نماید؛ پس از آن، قولنامه دارای اعتبار است. وجود شرایط مختلفی برای صحتسنجی قولنامه لازم است که باید مورد بررسی قرار بگیرد. مطابق قانون، قراردادهای خصوصی در صورتی که با رعایت اصول قانونی تنظیم شده باشند، معتبر هستند.
برای اعتبار قولنامه دستی باید مشخصات طرفین معامله، مشخصات دقیق موضوع مورد معامله، حضور شهود، امضا طرفین و شهود و بسیاری از موارد دیگر سنجیده شود. اعتبار قولنامهها در دادگاه با توجه به شرایط تنظیم آنها متفاوت است. آنچه اهمیت دارد این است که اطلاعات کافی در قرارداد ذکر شده و نقطه ابهامی در قرارداد و تنظیم آن وجود نداشته باشد. توصیه میشود برای تنظیم یک قرارداد اصولی و کاهش مشکلات آتی در این مسیر از بهترین وکیل حقوقی در تهران مشاوره دریافت شود.

شرایط صحت معاملات و قراردادها
یکی از مواردی که برای اعتبار قولنامه دستی در دادگاه مورد بررسی قرار میگیرد، شرایط صحت معاملات و قراردادها است؛ این شرط به این معنی است که باید معاملهای به واقعیت رخ داده باشد و رضایت طرفین آن معامله در سلامت کامل عقلی و جسمی اعلام شده باشد. اگر یکی از طرفین بتواند اثبات کند که خود او و یا طرف مقابل او هنگام عقد قرارداد، در سلامت عقلی و جسمی قرار نداشته است، اعتبار قولنامه ساقط میشود.
شرایط صحت و اعتبار اسناد عادی
سند عادی باید دارای شرایط اثبات معاملات را داشته باشد تا از نظر قانونی معتبر باشد. طرفین قرارداد میبایست با امضا قرارداد، اعتبار آن را افزایش داده و به آن رسمیت بدهند. در واقع سند باید کلیه مواردی که جهت اعتباربخشی به آن لازم است را دارا باشند. قانونگذار برای اعتبار اسناد، رسمی یا غیررسمی بودن آن را عنوان نکرده است؛ در نتیجه، اگر قولنامهای وجود داشته باشد که از شرایط صحت معاملات و اعتبار اسناد عادی برخوردار باشند، از نظر قانون معتبر و قابل استناد هستند.
اعتبار قولنامه دستی با اثر انگشت
یکی از موضوعاتی که در خصوص اعتبار قولنامه دستی مورد توجه است، امضا و اثر انگشت طرفین است. برخی از افراد با این سوال روبهرو هستند که آیا قولنامه بدون امضا و یا اثر انگشت میتواند اعتبار داشته باشد. از آنجا که اثر انگشت یک ویژگی بیومتریک است که برای هر فرد منحصر است، احتمال جعل آن وجود ندارد؛ بنابراین از این روش به عنوان یک مورد اعتباربخش به اسناد عادی استفاده میشود.
امضا و اثر انگشت یکی از موارد مهمی است که باید در تنظیم مبایعهنامه وجود داشته باشد؛ اما این موضوع به این معنی نیست که قولنامه بدون اثر انگشت هیچ اعتباری ندارد. به عبارت دیگر، برای بررسی اعتبار قولنامههای دستی باید تمام موارد در نظر گرفته شود و براساس مجموعه آنها نتیجه اعلام شود.
اعتبار قولنامه دستی بعد از فوت فروشنده
قولنامه دستی یک سند عادی است که بر اساس آن مالکیت افراد اثبات میگردد. در صورتی که این قولنامه دارای اعتبار باشد و موردی برای نقض اعتبار این اسناد وجود نداشته باشد، قابل استناد است. اگر قولنامه فروش یک ملک به صورت دستی تنظیم شود و تمام موارد صحت آن رعایت شده باشد، پس از فوت فروشنده هم قابل استناد است.
اعتبار قولنامه دستی در دادگاه بعد از مرگ فرد و طرح شکایت توسط وراث، کماکان پابرجاست. اعتبار وکالتنامه پس از مرگ فرد از بین خواهد رفت؛ اما این موضوع در مورد مبایعهنامه صدق نمیکند و پس از فوت فروشنده، خدشهای به اعتبار اسناد عادی وارد نمیشود.
نکاتی مهم برای تنظیم قولنامه دستی
یک قولنامه دستی در شرایطی اعتبار دارد که تمام موارد برای صحت آن رعایت شود. در همین راستا لازم است خریدار و فروشنده به همه نکات مهم در زمینه تنظیم قولنامه توجه داشته باشند. توصیه میشود در صورت امکان، برای تنظیم سند رسمی اقدام نمایید و پس از انجام معامله موانع موجود را رفع کرده و مقدمات دریافت سند رسمی را فراهم کنید.
در صورت عدم امکان تنظیم سند رسمی، سعی کنید کلیه اصول تنظیم قولنامه را رعایت کنید. برای پیشگیری از بروز مشکلات مختلف میتوان به بهترین وکیل پایه یک دادگستری در تهران مراجعه کرد و با استفاده از مشاورههای وی، اصولیترین مبایعهنامه را تنظیم کرد.

نکاتی که فروشنده باید رعایت کند
فروشنده ملک باید توجه کند که تا قبل از دریافت وجه کامل اقدام به انتقال سند نکند. برای اطمینان بیشتر بهتر است از حسابهای بانکی خریدار استعلام گرفته و از خوشحسابی ایشان اطمینان حاصل کنند. ایشان میتوانند در قولنامه نحوه پرداخت و زمان آن را مشخص کنند، همچنین میبایست ضمانت اجرایی را در نظر بگیرند تا در صورت عدم عمل به تعهدات، وی بتواند حقوق خود را دریافت کند.
فروشنده باید هزینههای مربوط به مالیات و عوارض ملک را به عهده گرفته و پرداخت نماید. برخی دیگر از هزینههای مربوط به معامله نیز باید منصفانه و با توافق طرفین تقسیم و پرداخت شود.
نکاتی که خریدار باید رعایت کند
خریدارانی که اقدام به تنطیم قولنامه دستی میکنند باید به موارد مختلفی توجه کنند. خریدار باید استعلامات لازم را انجام داده و از صحت مدارک ملک اطمینان حاصل نماید. لازم است که استعلامات موردنیاز از ادارات مربوطه دریافت شود و سپس اقدام به معامله صورت بگیرد. مبلغ کامل ارزش ملک نباید قبل از انتقال سند پرداخت شود.
در برخی از موارد فروشندهها ملک را به چندین نفر واگذار کردهاند که باید به این موضوع توجه کرد. جهت اطمینان بیشتر میتوان همراه با قولنامه دستی وکالتنامه نیز از فروشنده دریافت کرد. بهتر است که پرداختیهای انجام شده با دریافت رسید و در بنگاههای املاک باشد؛ اسناد این پرداختیها تا پس از قطعی شدن معامله نگهداری شود.
نکات کلی در تنظیم قولنامه دستی
در صورتی که اسناد عادی به درستی تنظیم شوند؛ اختلافات این حوزه به میزان چشمگیری کاهش مییابد. برخی از نکات مهمی که در تنظیم قولنامه دستی باید رعایت شود عبارتند از:
- مشخصات کامل خریدار و فروشنده شامل نام و نام خانوادگی، شماره تماس و کلیه اطلاعات هویتی طرفین باید در قولنامه ذکر شود.
- محل سکونت و کد پستی طرفین معامله برای اعتبار قولنامه دستی باید در آن قید شود.
- هر کدام از خریدار و یا فروشنده، میبایست شرط و شروط مد نظر خود را به طور دقیق و واضح در قولنامه بنویسند.
- امضا و اثر انگشت خریدار، فروشنده و شهود معامله میبایست در برگه قولنامه وجود داشته باشد.
- موضوع قولنامه باید به طور دقیق مشخص باشد؛ به عنوان مثال اگر ملک مورد معامله یک منزل مسکونی است، باید نوع ملک، متراژ آن، آدرس دقیق ملک، تعداد اتاق و شرایط آن در قولنامه ذکر شود.
سخن پایانی
در بسیاری از موارد، معاملات املاک و یا حتی خودروها با تنظیم قولنامه دستی انجام می شود. اعتبار قولنامه دستی تحت شرایط مشخصی تعیین میشود که صحت معاملات و اسناد عادی از آن جمله هستند. در صورت تنظیم اصولی قولنامه دستی، این مدرک در دادگاه قابل استناد است و برای اثبات مالکیت مالک برای دادگاه اعتبار دارد. خریدار و فروشنده باید نکات لازم را در تنظیم این قرارداد رعایت کنند و به شکل اصولی و قانونی این کار را انجام دهند.
امیدواریم مطالعه این مقاله به حل مشکلات حقوقی شما کمک کرده باشد. از اینکه تا انتهای این مقاله از سایت وکیل چی با ما همراه بودید از شما سپاسگزاریم. ما منتظر کامنتهای حاوی پیشنهادات ارزنده شما مخاطبان گرامی هستیم.
امضای شهود میتواند سبب افزایش اعتبار قولنامه شود ولی جزو موارد اساسی تنظیم قولنامه نیست.
قولنامه دستی تا زمانی که سند اصلی تنظیم شود قابل اعتبار است، مگر اینکه تاریخ مشخصی برای اعتبار آن تعیین شود.
خیر، قولنامه همواره دارای اعتبار است.