تمامی قوانینی که برای حقوق خانواده در نظام قانونی کشور به تصویب رسیده است، مطابق با شرع و احکام اسلامی می باشد. مهریه حق قانونی زن است که پس از ثبت آن در سند ازدواج، هر زمان که آن را طلب کند، مرد موظف به پرداخت آن می باشد و این مطالبه ربطی به داشتن رابطه زناشویی ندارد. در قبال مهریه، قانون به مرد حق طلاق را واگذار می کند. طبق این وکالت، مرد هرگاه که اختیار کند قانون به او اجازه جدا شدن از همسرش را بدون هیچ اما و اگری می دهد. امروزه بسیاری از خانم‌ها ترجیح می دهند که از حق طلاق به جای مهریه برخوردار باشند. در این مقاله می خواهیم بررسی کنیم که برای یک زن حق طلاق بهتر است یا مهریه. پس در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
مهریه یا صداق چیست؟
صداق یا همان مهریه حق شرعی و قانونی زن می باشد و طبق آنچه که در عقدنامه ذکر شده است، مرد موظف است که آن را هر زمان که زن مطالبه کند پرداخت نماید. هیچ منعی برای درخواست مهریه توسط زن وجود ندارد و تحت هر شرایطی مرد مکلف است که این دینی که بر گردن دارد را برآورده کند. طبق سنت رایج، زوجین و خانواده های شان در جلسه خاستگاری بر سر مقدار مهریه به توافق می رسند.
در قانون نیز مهریه ای مورد قبول است که قابل پرداخت و ماهیت دارایی و اموال داشته باشد، مثل ملک، خودرو، سکه، پول نقد، طلا و هر چیز دیگری که قابل تبدیل به پول باشد. برخی نیز برای مهریه خود سفری را در نظر می‌گیرند که آن نیز مورد قبول می باشد. در طلاق، هنگامی که جدالی بین زن و شوهر برای دریافت حقوق شان پیش می آید، ممکن است بسیاری از خانم ها برای رهایی از کشمکش و مراحل طلاق و جدایی از همسرشان، مهریه خود را ببخشند و یا در قبال حضانت فرزند از دریافت مهریه صرف نظر کنند.
غالبا این موارد در طلاق های توافقی و یا طلاق خلع و مبارات پیش می آید. در قبال دریافت مهریه برای زن، قانون حق طلاق را نیز به عنوان وکالت بلاعزل از سوی زن به مرد می بخشد. از این رو مطابق با این حق، مرد در طول زندگی می تواند بدون ارائه دلیلی از همسرش جدا شود. اما این جدایی منوط به پرداخت تمامی حقوق زن می باشد.
منظور از حق طلاق یا وکالت در طلاق چیست؟
مطابق با قوانین امور خانواده، حق طلاق در ابتدای ازدواج به صورت پیش فرض با مرد است و طبق این اختیاری که به او واگذار می شود، زن اجازه درخواست طلاق را نخواهد داشت. اما شرایطی برای خانم ها در نظر گرفته شده است که بتوانند متقاضی جدایی از همسرشان باشند. طبق تمام تعهداتی که مرد در هنگام عقد در سند ازدواج امضا نموده است، زن مجاز است که به دلیل سرپیچی همسرش از تعهدات و شروط عقدنامه، درخواست طلاق خود را به مراجع قانونی ارائه دهد. حق طلاق اصطلاحی است که برای وکالت در طلاق در نظر گرفته شده است و وقتی می‌گویند که مرد برای طلاق وکالت دارد، یعنی حق طلاق با او می باشد.
حق و حقوق در نظر گرفته شده، مطابق با قانون و به صورت پیش فرض در دفاتر رسمی ازدواج ثبت می شود. اما قانون، اجباری را برای مرد و زن در نظر ندارد و برای تغییر آن ها، زوجین را آزاد گذاشته است. از این رو، شروطی که در ازدواج توافق می شود قابل تغییر است و زوجین می توانند طبق توافقی که با یکدیگر دارند برخی از بندهای آن را تغییر دهند. مثلا زن و مرد می توانند در مورد حق طلاق گفت و گو کنند و بر سر این که حق طلاق بهتر است یا مهریه به تفاهم برسند. اصولا آقایان در قبال بخشیدن حق طلاق به زن، از او می خواهند که از کل مهریه و یا بخشی از آن بگذرد.
این تعهدات و شرط و شروط باید به صورت رسمی و محضری به ثبت برسد. زن نیز طبق تعهدی که در خصوص بخشش مهریه خود داده است، دیگر نمی تواند آن را مطالبه کند. البته باید بگوییم که لزومی برای بخشش مهریه وجود ندارد و این امر کاملا مطابق با توافق بین زن و شوهر است. زن می تواند بدون بخشیدن مهریه خود، حق طلاق را از همسرش دریافت کند. ترجیح حق طلاق در برابر مهریه بستگی به شرایط زوجین دارد.
برای برخی از خانم ها که از وضع مالی مناسبی برخوردارند، داشتن حق طلاق بهتر از مهریه است و ترجیح می دهند از حقوق مالی خود بگذرند. این مورد گاهی اوقات به دلیل اوضاع مالی مناسب مرد می باشد. مثلا ممکن است مردی به دلیل داشتن تمکن مالی از حق طلاق خود سوء استفاده کند و به راحتی با پرداخت مهریه همسرش، از او جدا شود. گاهی اوقات نیز خانم ها ترجیح می دهند که پشتوانه مالی داشته باشند و داشتن مهریه را به حق طلاق ترجیح دهند. پس نمی توان گفت که کدام بهتر است و تمام موارد بستگی به شرایط طرفین و اولویت های آن ها دارد.
چگونه می توان با بخشیدن مهریه حق طلاق را گرفت؟
داشتن حق طلاق و مهریه که غالبا عکس یکدیگر هستند، یعنی اگر زنی حق طلاق داشته باشد باید از مهریه صرف نظر کند، یکی از دغدغه های زوجین به خصوص خانم ها می باشد. توافق بر سر این موضوع بسیار چالش برانگیز و حساس می باشد. لازم است پیش از تصمیم گیری نهایی، به طور ویژه ای در مورد این موضوع، بررسی های لازم انجام گیرد و در خصوص تصمیم اتخاذ شده محتاطانه عمل شود.
توصیه می شود در مورد انتقال وکالت بلاعزل برای طلاق و بذل مهریه، تمامی جوانب به خوبی بررسی شود و این تبادل حقوق به صورت هم زمان انجام گیرد. اگر زن طبق مصلحت خود به این نتیجه برسد که حق طلاق بهتر از مهریه است، باید برای اخذ وکالت در طلاق بسیار دقیق باشد و از قبل تحقیقات لازم را به عمل آورد، چرا که بسیار دیده شده است که طبق توافق صورت گرفته زن در ابتدا مهریه خود را می بخشد ولی مرد از انتقال وکالت نامه طلاق طفره می رود و سعی در فریب زن دارد و حتی بدون پرداخت هیچ مبلغ و حقوقی همسرش را به راحتی طلاق می دهد. توصیه ما بر این است که زن و مردی که قصد تغییر شروط ازدواج را دارند این جابجایی را در زمان واحد انجام دهند. عکس مورد اشاره شده نیز ممکن است پیش بیاید، یعنی ممکن است که زن بعد از گرفتن حق طلاق از همسر خود، از بخشیدن مهریه منصرف شود.
مراحل بخشش مهریه در برابر حق طلاق
تا اینجا ما در مورد این که حق طلاق بهتر است یا مهریه صحبت کردیم. حال فرض بر این است که زن مهریه خود را در قبال گرفتن حق طلاق بخشیده باشد. روش کار به این صورت است که خانم و آقا باید به صورت مشترک و هم زمان به دفتر ثبت اسناد رسمی مراجعه نمایند. سپس با مطالعه دقیق وکالت نامه تنظیم شده، مرد به زن وکالت بلاعزل برای حق طلاق بدهد و به صورت هم زمان نیز زن مهریه خود را بر اساس آنچه که توافق شده است ببخشد. باید توجه داشت که این انتقال حقوق در عقدنامه ارزش قانونی ندارد و باید در یک دفترخانه رسمی به ثبت برسد.
وکالت داده شده باید به صورت وکالت بلاعزل باشد و در متن وکالتنامه حق توکیل برای زن وجود داشته باشد تا در صورت نیاز، بتواند کارهای طلاق خود را به بهترین وکیل طلاق در ایران بسپارد. نکته قابل توجه دیگر این است که در وکالت نامه طلاق مرد نباید حق تجدید نظرخواهی داشته باشد، چرا که در صورت داشتن حق تجدید نظر و فرجام خواهی، امکان باطل نمودن آن را خواهد داشت. در خصوص مهریه نیز در متن قرارداد باید ذکر شده باشد که این بخشش غیر قابل بازگشت خواهد بود.
حقوق مرد در زندگی مشترک
علاوه بر وکالت طلاق که در زمان عقد دائم به مرد واگذار می شود، حقوق دیگری نیز برای مرد در نظر گرفته می شود که زن مکلف است به آن ها عمل کند. از جمله این حقوق می توان به موارد زیر اشاره کرد:
حق سکونت
طبق ماده 1114 قانون مدنی کشور و قوانین اسلامی، حق سکونت با مرد می باشد. با این حساب از آنجا که مرد به عنوان رئیس خانواده به حساب می آید، می تواند تعیین کند که محل زندگی کجا می تواند باشد. زن نیز موظف است که به انتخاب او احترام گذاشته و در محل تعیین شده اقامت کند. برای مثال در صورتی که مرد محل زندگی را به شهر دیگری انتقال دهد، زن حق اعتراض نخواهد داشت و باید با همسرش همراه شود.
اما در صورتی که شرایط عسر و حرج برای زن وجود داشته باشد، مثلا خطر آسیب رسیدن به حیثیت و آبروی زن و یا ضرر بدنی وجود داشته باشد، می تواند درخواست محل سکونت جداگانه ای را از مرد داشته باشد. پس اگر زن بتواند ثابت کند که در محل زندگی مرد امنیت جانی، مالی و حیثیتی ندارد، قانون به او اجازه عدم تمکین می دهد و در این صورت نفقه نیز به او تعلق می گیرد. اما در هنگام عقد، زن می تواند این شرط را در عقدنامه ذکر کند و حق انتخاب محل سکونت را به جای مرد داشته باشد.
حق اشتغال زن
از دیگر حقوقی که مطابق با ماده 1119 قانون مدنی کشور به مرد اعطا می شود، حق اشتغال همسر می باشد. یعنی تا زمانی که مرد راضی به شاغل بودن همسرش نباشد، زن حقی برای اشتغال نخواهد داشت. این مورد نیز مثل حق طلاق و یا حق مسکن می‌تواند در هنگام عقد طبق توافق انجام شده تغییر کند.
حق خروج از کشور
مطابق با ماده ۱۸ قانون گذرنامه، خانم متاهل زمانی اجازه خروج از کشور را خواهد داشت که همسر او به صورت رسمی و محضری مجوز آن را صادر کرده باشد. این مورد برای بسیاری از زنان، بخصوص کسانی که حرفه و شغل شان آن ها را مجبور به سفر به کشورهای خارجی می کند دردسر ساز می شود. بسیاری از خانم ها در هنگام عقد، طبق شروط عقدنامه با همسرشان بر سر این موضوع توافق می‌کنند و به صورت رسمی حق خروج از کشور را از او می گیرند.
حق سرپرستی فرزند
بر اساس قوانین کشور که در مجلس شورای اسلامی و کمیسیون خانواده به ثبت رسیده است، حق ولایت فرزند به پدر و جد پدری می رسد و مطابق با ماده 1180 و 1181 قانون مدنی، تا زمانی که فرزند نابالغ باشد، حق نگهداری و قیومیت او بر عهده پدر و جد پدری است و این حق تا زمان سن رشد فرزند قابل اعمال می باشد.
حقوق زن در زندگی مشترک
همان طور که در قانون حق و حقوقی برای مرد در نظر گرفته می شود که مهم ترین آن حق طلاق می باشد و زن را به چالش حق طلاق بهتر است یا مهریه می کشاند، جهت حفظ بنیان خانواده، برای زن نیز حقوقی در نظر گرفته می شود. حق و حقوق تعیین شده برای زن غالبا مالی می باشد. از جمله حقوق زن به جز مهریه، نفقه، اجرت المثل و نحله می باشد. علاوه بر این موارد، شروط 12 گانه طلاق در عقدنامه ثبت می شود که بر اساس آن، زمانی که زن در عسر و حرج قرار بگیرد می تواند درخواست طلاق را به دادگاه ارائه دهد. همچنین زن می تواند به دلیل کراهت و تنفر از شوهر خود در برابر بخشیدن مهریه طلاق بگیرد.
کلام آخر
مهریه از حقوق طبیعی زن در ازدواج است و در مقابل آن مرد نیز از حق طلاق برخوردار می باشد. قضاوت در مورد این که حق طلاق بهتر است یا مهریه کار آسانی نیست. انتخاب بین یکی از این موارد نوعی معامله به حساب می آید و طبق شرایط زوجین ممکن است یکی بر دیگری ترجیح داده شود.
از این که تا پایان مقاله همراه ما بودید متشکریم. خواهشمندیم نظرات و انتقادات خود را برای بهبود مطالب ارائه شده با ما در سایت درمیان بگذارید. برای مشاهده مقاله بهترین وکیل مهریه در ایران کلیک کنید.
از نظر قانونی منعی برای این موضوع وجود ندارد اما قضات در شعب نمی‌پذیرند که خانم همزمان برای مهریه و طلاق اقدام کند.
بله خانم و آقا می‌توانند تصمیم بگیرند که خانم همزمان حق طلاق دریافت کند و در عین حال مهریه ایشان حفظ شود.
در جواب به این سوال باید بگوییم که هیچ نسخه ثابتی برای این موضوع وجود ندارد و بنا بر رابطه زوجین باید تصمیم گیرنده باشند.
