متاسفانه این روزها پرونده های طلاق جزو دعاوی رایج در دادگاه ها و مراجع قضایی می باشد. این موضوعات که در دادگاه‌های خانواده به آن ها رسیدگی می شود، به دلیل نا آگاهی زوجین از حقوق خود و چگونگی پیگیری پرونده، فرآیند زمانی طولانی را به خود اختصاص می دهد. فرآیند طلاق با توجه به نوع توافقات و درخواست های زوجین و علت جدایی انواع مختلفی دارد که هرکدام پروسه متفاوتی را طی می کند. یکی از انواع طلاق، طلاق خلع می باشد که برخی که از نظر دسته بندی در گروه طلاق بائن قرار می گیرد. برای آشنایی با طلاق خلع در ادامه مقاله همراه ما باشید.
منظور از طلاق خلع چیست؟
اصطلاح خلع خود معنی جدا شدن و کنده شدن را می دهد. طلاق خلع نیز همان طلاقی است که با استفاده از آن زوجه برای رهاسازی خود و نجات از شرایط سخت، حقوقی را که بر گردن شوهر خود دارد و مرد موظف است که آن را پرداخت کند به زوج بخشیده و پیشکش می کند تا بتواند از همسر خود جدا شود. در واقع طلاق خلق نوعی از طلاق توافقی می باشد که به طور مفصل در مقاله مراحل طلاق توافقی راجع به آن صحبت شده است.
خلع نوعی جدایی توافق شده است که بر اثر آن زوجه تصمیم به جدایی از زوج می گیرد. به این دلیل که حق طلاق با مرد می باشد و ممکن است که مرد با طلاق مخالفت کند به او این وعده را می دهد که از تمامی حقوق خود مثل مهریه می گذرد. طلاق به روش خلع در نتیجه تفاهم نظر زن و مرد صورت می گیرد. یعنی این که اگر مرد رضایت به طلاق نداشته باشد، طلاق خلع به راحتی امکان پذیر نمی شود. در نهایت زن باید تمام تلاش خود را برای جلب رضایت همسر خود به کار گیرد.
زن و مرد با صحبت هایی که بینشان رد و بدل می شود و گفت و گو هایی که با یکدیگر دارند به این نتیجه می رسند که بهترین راه برای آن ها جدایی می باشد و در صورت زندگی مشترک شرایط سختی برای شان پیش خواهد آمد. طلاق خلع به طلاقی گفته می شود که در آن زن بدون هیچ گونه دلیل منطقی ادامه زندگی با همسرش را غیر ممکن بداند و تنها به دلیل عدم رضایت از زندگی، از اموال خود به نام فدیه بگذرد تا بتواند به هدف خود برسد.
در واقع، زن با احترام به طرف مقابل ترجیح می دهد که رهایی و آزادی خود را به هر نحوی به دست آورد. او به هیچ عنوان نیاز به مهر و عاطفه و داشتن یک زندگی مشترک عاشقانه را فدای مال و ثروت نمی کند. غالبا انجام طلاق خلع به این راحتی ها نیست و بهتر است برای پیگیری پرونده های مربوط به آن، از وکلا کمک گرفته شود. از این رو اگر نیاز به مشورت و دریافت راهنمایی های لازم از یک وکیل خبره در شهر تهران را دارید، می توانید به مقاله بهترین وکیل طلاق توافقی در تهران مراجعه کنید.
طلاق خلع در قانون مدنی چگونه تعریف می شود؟
مطابق با ماده 1146 قانون مدنی که به تصویب رسیده است، طلاق خلع این گونه بیان می شود: طلاق خلع، طلاقی است که به واسطه آن زن با کراهتی که از همسر خود دارد با بخشیدن مالی به او در ازای آزادی خود بتواند از او جدا شود. اموال بخشیده شده می‌تواند به اندازه مهریه، معادل آن و یا مبلغی کم تر یا بیش تر از مقدار ثبت شده در عقدنامه باشد.
طبق قوانین تصویب شده شرط اصلی رضایت قاضی به صادر کردن حکم طلاق، اثبات و اقرار زن به داشتن کراهت و تنفر از همسرش است. هم چنین بخشیدن اموالی معادل توافق صورت گرفته با مرد می باشد. مطابق با قوانین اسلام، این نوع از طلاق باعث می شود که زن و مرد هر دو بدون آسیب و ضربه دیدن از زندگی مشترک شان جدا شوند. این کار با رضایت طرفین انجام می شود. در نهایت مرد با رضایت صد در صدی این جدایی را می پذیرد و ضربه ای از طلاق نمی بیند.
شرایط رجوع در طلاق خلع
مطابق با قوانین اسلام دو نوع طلاق داریم. یکی طلاق رجعی و دیگری طلاق بائن می باشد. علت نام گذاری آن ها شرایط رجوع زوج و زوجه پس از جدایی به یکدیگر است. در ادامه به توضیح این دو نوع از طلاق به طور مفصل خواهیم پرداخت:
طلاق رجعی: در طلاق رجعی پس از این که صیغه طلاق جاری شود، مرد می تواند به همسر خود رجوع کند. این رجوع بدون این که دوباره عقدی بین دو آن دو جاری شود ممکن می شود و آن ها با یکدیگر رابطه داشته باشند.
طلاق بائن: در طلاق بائن اگر زن باکره باشد و یا به یائسگی رسیده باشد، به دلیل این که زن شامل عده نمی شود، باید طلاق و بخشش مهریه اجرا شود. اگر زن شامل عده شود، می تواند مهریه ای که بخشیده است را از مرد پس بگیرد. در این حالت مرد می تواند با پس گرفتن حق طلاق زن، دوباره به او برگردد.
در طلاق خلع نیز همان شرایط طلاق بائن وجود دارد. به این صورت که در حالتی مرد می تواند به زن رجوع کند که اموالی که زن به او بخشیده است را برگرداند. البته این شرایط مستلزم وضعیت عده زوجه می باشد.
مطابق با قوانین کشور، مرد وظیفه دارد در مدت زمانی که زن هنوز به صورت قانونی از طلاق نگرفته است نفقه پرداخت کند. در طلاق خلع چنین چیزی وجود ندارد و حتی در دوران عده نیز زن نمی تواند از مرد نفقه بگیرد. مگر این که زن در دوران بارداری و یا شیردهی باشد که معمولا نفقه این دوران نیز از طرف زن بخشیده می شود.
مراحل و شرایط طلاق به روش خلع
مراحلی که برای طلاق خلع باید طی شود به شرح زیر می باشد:
- در ابتدا باید در سامانه ثنا ثبت نام انجام شود و سپس به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه گردد. در این مرحله لازم است دادخواست طلاق از طرف زن ارائه شود و در آن حتما به اصلاح کراهت زن از شوهر اشاره شود.
- پس از ثبت نام در سامانه و ارائه دادخواست، ابلاغیه ای به دست زوجین می رسد که در آن شعبه مورد نظر و زمان حضور در دادگاه اعلام می شود. در این دادگاه، زوجه تمامی دلایلی که باعث کراهت او از همسرش می شود را به قاضی اعلام می کند. اگر قاضی دلایل برایش قانع کننده باشد، پس از آن زن باید بتواند همسر خود را برای جدا شدن راضی کند که این رضایت در اغلب موارد با پرداخت های مالی همراه می شود. در بخش مالی قضیه، یا زن مهریه خود را می بخشد و مرد راضی به جدایی می شود و یا این که مجبور می شود علاوه بر بخشیدن مهریه مبلغی را نیز به همسر خود بدهد و در این صورت راضی به جدایی شود.
- در نهایت از طریق دادگاه، گواهی عدم امکان سازش صادر می شود و پس از دریافت این گواهی و صدور حکم جدایی، زن و مرد تا مدت 3 ماه زمان دارند که به دفاتر ازدواج و طلاق برای جاری شدن صیغه طلاق مراجعه کنند.
اگر طلاق انجام شده با دلیل کراهت زن از مرد برای اولین بار اتفاق بیفتد در دادنامه این جدایی به نام طلاق خلع نوبت اول ثبت می گردد. در دفعات بعدی که زن و مرد مجددا با هم ازدواج کنند و بخواهند جدا شوند به نام طلاق خلع نوبت دوم به ثبت می رسد. هزینه های دادرسی که باید به دادگاه و قوه قضایی واریز شود، همگی بر عهده زن می باشد. چرا که او درخواست طلاق را داده است و در جایگاه خواهان می باشد. همچنین در این دادنامه ها افراد ممکن است با اصطلاحاتی هم چون مدخوله و غیر مدخوله نیز مواجه شوند. کلمه مدخوله به این معناست که در هنگام جدایی، زن دوشیزه نبوده است. به طبع کلمه غیر مدخوله نیز به معنای دوشیزگی زن در هنگام جدایی می باشد.
مدت زمان لازم برای طلاق خلع
اگر زن و مرد تصمیم به جدایی به روش خلع را بگیرند و مراحل کار بدون هیچ اختلالی انجام شود، یعنی این که اعتراضی از سوی مرد وارد نشود و روند پرونده طبیعی باشد، معمولا از زمانی که زن دادخواست طلاق را ارائه می دهد تا زمانی که دادگاه حکم می دهد مدت یک ماه زمان می برد. البته همه این ها بستگی به تعداد پرونده های موجود در دادگاه خانواده و زمان تخصیصی دادگاه دارد. در طلاق به روش خلع به این دلیل که درخواست آن از سوی زوجه می باشد، زن باید به طور مداوم پیگیر پرونده خود باشد. همچنین بهتر است از وکلای دادگستری برای انجام امور خود و رسیدگی به پرونده استفاده کند.
حکم طلاقی که صادر می شود قابلیت اعتراض و فرجام خواهی دارد. این قابلیت به مرد این امکان را می‌دهد که حتی بعد از صدور حکم، در دادگاه تجدید نظر برای بار سوم اعتراض خود را به دیوان عالی کشور بدهد. رای صادره از دیوان عالی کشور حکم نهایی دارد و دیگر مرد نمی تواند برای بار بعدی اعتراضی وارد کند.
انجام طلاق به روش خلع با وکالتنامه و وکیل توافقی
یکی از انواع روش هایی که می توان درخواست طلاق و پیگیری روند آن را انجام داد، طلاق خلع به کمک وکیل می باشد. از آن جا که طلاق به روش خلع یکی از انواع طلاق توافقی به حساب می آید، در این نوع نیز می توان برای رسیدگی به پرونده و انجام امور به شخص دیگری وکالت داد تا او به نیابت از زوج و یا زوجه فرایند طلاق را پیگیری کند.
همچنین مرد می تواند به زن وکالت بلاعزل برای طلاق خلع بدهد. به این صورت که زن خود وکیل است که تصمیم بگیرد همه و یا بخشی از مهریه خود را ببخشد و یا حتی مبلغی اضافه به مرد بدهد تا مطلقه شود. طبق روال دادگاه ها زوجه در صورت داشتن وکالت طلاق می تواند با بخشیدن مقداری از مهریه خود از همسرش جدا شود. اما با توجه به شرایط حاکم بر جامعه و تورم و افزایش قیمت سکه و مطابق با مصلحت زوج، دادگاه ها این گونه تصمیم می گیرند که زن بخش زیادی از مهریه خود را در قبال جدایی ببخشد. در این صورت طبق توافق زوج در قبال دادن وکالت در طلاق به زوجه، اقرارنامه بخشش مهریه را از زن می گیرد.
مدت عده در طلاق خلع اول
منظور از عده، مدت زمانی است که زن پس از جاری شدن صیغه طلاق و یا حتی فوت همسر اجازه ازدواج مجدد را نخواهد داشت و پس از یک مدت معین می تواند برای بار دوم ازدواج کند. در مورد طلاق خلع نیز عده وجود دارد. زمانی که طلاق انجام می شود و صیغه طلاق جاری می گردد، زن به مدت سه دوره عادت ماهیانه باید صبر کند. تا این مدت یعنی پس از پاکیزگی دوره سوم عادت ماهانه، زن حق ازدواج مجدد را نخواهد داشت.
در صورتی که عادت ماهیانه انجام نشود، مدت زمان عده برای پیشگیری از ازدواج و رابطه مجدد سه ماه می باشد. اگر زن مطلقه باردار بوده باشد، باید تا زمانی که بچه به دنیا بیاید و فارغ شود صبر کند. البته این مدت زمان بستگی به زمان پاک شدن او دارد. ممکن است این زمان کم تر و یا بیش تر از سه ماه پس از زایمان نیز طول بکشد. اگر زن در هنگام جدایی باکره باشد و یا یائسه شده باشد، نگه داشتن عده معنایی ندارد. در این صورت پس از جدایی، زن می تواند مجددا بدون هیچ محدودیتی ازدواج کند.
کلام آخر
زوج و زوجه ممکن است به دلایل مختلفی تصمیم به جدایی بگیرند. یکی از انواع زلاق، طلاق خلع می باشد که دادخواست آن از طرف زن به مراجع قضای ارائه می شود. علت طلاق خلع کراهت و تنفر زن از شوهر خود می باشد که می تواند با ذکر دلایل قانع کننده، با بخشیدن مهریه خود به طور کامل و یا جزئی، از همسرش جدا شود. در این مقاله ما به طور مفصل در مورد طلاق خلع صحبت کردیم.
از این که تا پایان مقاله همراه ما بودید از شما صمیمانه سپاس گزاریم. شما می توانید نظرات و انتقادات خود را در سایت وکیل چی با ما در میان بگذارید.
اگر شوهری از انجام حقوق همسرش خود‌داری کند وپس از اجبار حاکم شرع به رعایت یکی از دو امر (طلاق و یا حسن معاشرت) نتیجه گرفته نشود زن می تواند از حاکم شرع درخواست طلاق کند.
طلاق به دلیل عسر و حرج شرعیت ندارد بلکه فقط در موارد خاصی حاکم شرع یا وکیل خاص او می توانند طلاق دهند.
اگر طلاق رجعی باشد تا در عده است می تواند رجوع کند و بعد از آن نمی شود و همچنین در طلاق بائن نمی شود رجوع کرد .
