چگونه از قاضی شکایت کنیم؟ ⭐【آپدیت1402】⚖️
قضات مانند هر شخص دیگری در جامعه ممکن است مرتکب اعمالی برخلاف آنچه قانون تعیین نموده شوند که در این شرایط قاضی مجرم شناخته شده و طبق قانون مجازات می شود. قانونگذار در تعیین قوانین برای هر نوع اعمال ناشایستی، هیچ استثنایی میان افراد عادی جامعه و قضات قائل نشده و هر شخصی در هر مقامی که باشد اگر مرتکب جرم شود مجازات و جرم انگاری برای آنان در نظر گرفته خواهد شد. در این مقاله قصد داریم موضوع چگونه از قاضی شکایت کنیم؟ را مورد بررسی قرار دهیم با ما همراه باشید.
شرایط شکایت از قاضی چگونه است؟
برای دانستن این موضوع که چگونه از قاضی شکایت کنیم؟ لازم است که ابتدا اطلاعاتی در مورد شرایط شکایت از قاضی را داشته باشیم.
براساس ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی، قضات دادگاه وظیفه دارند براساس قوانینی که توسط قانونگذار تعیین گردیده برای پرونده هایی که مورد بررسی و رسیدگی قرار می دهند حکم صادر کنند. در صورتی که برای برخی از موضوعات، هیچ قانونی به صورت صریح و کامل تعیین نشده و یا این که اصلا برای آن هیچ قانونی طرح نشده باشد قاضی بایستی با استناد به منابع معتبر اسلامی یا اصول حقوقی که مخالف با موازین شرعی نباشد حکم صادر نماید و هرگز نمی توانند به بهانه این که هیچگونه قانونی در این مورد تعیین نگردیده سکوت کرده و از صدور حکم امتناع کنند که در صورت وقوع چنین شرایطی قاضی به عنوان مستنکف از احقاق حق شناخته شده و مجازات می شود.
بهترین وکیل تهران در تفسیر این ماده و بررسی موضوع چگونه از قاضی شکایت کنیم؟ چنین بیان می دارد که قضات باید حکم نهایی را براساس قوانین تعیین شده توسط قانونگذار و یا با استناد به منابع معتبر اسلامی که موافق با اصول حقوقی و موازین شرعی باشد صادر کنند. صدور این ماده قانونی به این معنا است که قضات نیز مانند هر انسان دیگری ممکن است دچار خطا شوند و هرگز نمی تواند قاضی را مصون از خطا دانست.
اصل 171 قانون اساسی در مورد چگونه از قاضی شکایت کنیم؟و همچنین شرایط شکایت از قاضی، در مورادی قاضی را به عنوان مجرم دانسته و موظف به جبران خسارت می باشد و در مواردی دیگر نیز دولت مسئول این خطا بوده و بایستی خسارت وارده را جبران کند و این چنین بیان شده: در صورتی که به دلیل خطای قاضی هرگونه خسارت مادی و معنوی به شخصی دیگر وارد شود این خسارت وارده اگر به دلیل قصور قاضی باشد مسئولیت جبران خسارت با خود او خواهد بود ولیکن اگر علت خسارت اشتباه قاضی باشد دولت خسارت وارده را جبران می کند.
لذا با توجه آنچه در این قانون بیان گردیده قانونگذار نه تنها قاضی را مصون از خطا ندانسته بلکه در صورت بروز خطا از جانب قضات، امکان طرح شکایت برای فرد زیان دیده وجود دارد که برای این منظور افراد می توانند برای طرح شکایت خود با کمک وکیل به دادگاه عالی انتظامی قضات مراجعه کنند و شکایت خود را از طریق این نهاد پیگیری کنند.
موارد منع قاضی از رسیدگی به پرونده
طبق قانون، قضات در رسیدگی به برخی دعاوی منع شده اند و نبایستی در این پرونده ها که در ادامه به آن می پردازیم هیچگونه دخالتی داشته و حکم صادر کنند. البته ذکر این نکته حائز اهمیت است که رعایت این قانون در وهله اول تکلیف خود قاضی بوده و نباید در مسائل و موضوعاتی که قانون او را از آن منع کرده دخالت داشته باشد در غیر این صورت اگر قاضی این قانون را رعایت نکرده و اصحاب دعوا از این موضوع مطلع شوند می توانند از طریق مراجعه به دادگاه عالی انتظامی از قاضی مربوطه در قالب رد دادرسی شکایت کنند و تقاضای پیگیری و رسیدگی به این دعوا را از مرجع مربوطه داشته باشند.
موارد منع قاضی طبق ماده 91 قانون آیین دادرسی به قرار ذیل است:
- قضات از رسیدگی به پرونده های افرادی که با آن ها از لحاظ سببی و یا نسبی رابطه خویشاوندی داشته باشد منع شده اند.
- قاضی قیم و یا مخدوم هر کدام از طرفین دعوا باشد و یا این که یکی از طرفین دعوا متکفل، همسر و یا مباشر قاضی باشد.
- یکی از طرفین دعوا وارث قاضی که شامل همسر و فرزندان او می شود، ذکر این نکته لازم است که در این مورد منظور قانون گذار از وارث، وارث فرضی است.
- قاضی در مورد دعوای اقامه شده در گذشته به عنوان داور و یا کارشناس پرونده عمل کرده باشد.
- دعوای اقامه شده مربوط به دعاوی حقوقی و یا شکایت کیفری بین قاضی و همسر و فرزندان او باشد و یا این که این دعوا در گذشته مطرح گردیده و کمتر از 2 سال از تاریخ صدور حکم قطعی نهایی گذشته باشد.
- قاضی از رسیدگی به پرونده هایی که خود او، همسر و یا فرزندانش در دعاوی مربوطه دارای منفعت شخصی باشند نمی تواند دخالت کند توجه داشته باشید که میزان جزئی و یا کلی بودن منفعت شخصی در این زمینه هیچگونه تفاوتی نخواهد داشت.
مراحل و چگونگی شکایت از قاضی در دادگاه انتظامی
چگونه از قاضی شکایت کنیم؟ پیشتر در پاسخ به این سوال دانستیم که طرح شکایت از قضات در دادگاه انتظامی مورد رسیدگی قرار می گیرد. طبق ماده 15 آیین نامه اجرایی قانون نظارت بر رفتار و عملکرد قضات، رعایت موارد ذیل در مراحل شکایت از قضات الزامی می باشد:
- شاکی باید برای طرح و ثبت شکایت خود در اولین مرحله به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه کند.
در این شکوائیه باید فرد شاکی کلیه مشخصات از قبیل نام و نام خانوادگی، کد ملی، شماره تماس، نشانی محل زندگی و کدپستی خود را به صورت دقیق ثبت نماید.
- در شکوائیه انتظامی بایستی سمت شاکی به صورت دقیق ذکر شده باشد، به عنوان مثال اگر شکایت از جانب وکیل طرح شده باشد تصریح حق طرح شکایت انتظامی در وکالت نامه امضا شده میان وکیل و موکل الزامی است.
- در شکایت علیه قضات و یا به عبارتی دیگر در شکایت انتظامی، باید شماره پرونده ای که شاکی از صدور حکم نهایی و یا قضاوت قاضی در مورد آن اعتراض دارد و مدعی است که از سوی قاضی تخلف صورت گرفته در شکوائیه قید شود همچنین بایستی مشخصات هویتی قاضی مربوطه نیز ذکر گردد.
- هر آنچه که برخلاف قوانین و مقررات توسط قاضی در پیگیری پرونده صورت گرفته باید به صورت دقیق در شکوائیه ذکرشود به عبارتی دیگر نباید به موارد تخلف به صورت کلی اشاره شود بلکه بایستی هرنوع دلیل و مدارکی که می تواند حقانیت شما را به اثبات برساند ضمیمه شکوائیه کنید به عنوان مثال مستنداتی از قبیل برگ اخطاریه و یا احضاریه، تصویر دادنامه، برگ اجرائیه و غیره را بایستی پیوست شکوائیه کرده باشید.
- باطل کردن تمبر دادرسی نیز یکی از مراحل الزامی طرح شکایت بوده که مطابق تعرفه خدمات قضایی باید انجام گیرد که البته این مورد نیز توسط دفاتر خدمات قضایی محاسبه شده و شاکی ملزم به پرداخت می باشد.
- به این نکته توجه داشته باشید اگر هرکدام از موارد ذکر شده در شکوائیه رعایت نشود به آن ترتیب اثر داده نمی شود.
- در مورادی نیز ممکن است حتی در صورتی که برخی موارد فوق ذکر رعایت نشده باشد، ولیکن به دلیل مهم تشخیص داده شدن موضوع توسط دادستان انتظامی قضات، پرونده مذکور رسیدگی می شود و برای بررسی و پیگیری به دادیار دادسرای انتظامی ارجاع داده خواهد شد.
شرایط و ویژگی های رسیدگی به تخلفات قاضی به چه صورت است؟
در پاسخ به سوال چگونه از قاضی شکایت کنیم؟ در مورد نحوه طرح شکایت از قضات متخلف در این مقاله بحث کردیم و مراحل آن را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دادیم. اما شرایط و چگونگی رسیدگی به تخلفات قاضی نیز ممکن است برای برخی افراد که درگیر این دعاوی شده اند سوال باشد که به قرار ذیل است:
- قضات دادسرای انتظامی در زمان انجام وظیفه خود و رسیدگی به دعاوی تخلفات قضات می توانند هرگونه اطلاعات و اسناد مورد نیاز مرتبط با پرونده را به مراجع قضایی، موسسات، شرکت های دولتی و وزارتخانه ها درخواست کنند.
- مرجع انتظامی موظف است که بلافاصله اقدامات لازم در مورد شکایت مطرح شده را با دقت انجام دهد و نتیجه نهایی را نیز اعلام کند. عدم انجام و اعلام نتیجه به موقع به عنوان یک تخلف اداری محسوب شده و مرجع مذکور به عنوان مقام مسئول این تخلف به یک ماه تا یک سال انفصال خدمت محکوم می گردد.
- قضات دادسرای انتظامی در مراحل رسیدگی پرونده می توانند از شاکی، افراد مطلع و قاضی که تخلف به او نسبت داده شده البته با رعایت شأن قضایی درخواست ارائه توضیحات در مورد پرونده مربوطه را داشته باشد.
- اگر بعد از رسیدگی پرونده دادیار و دادستان تعقیب قاضی را لازم اعلام کنند کیفرخواست مربوطه تنظیم شده و پرونده به دادگاه عالی ارجاع داده می شود و اگر در این مورد تنها دادیار معتقد به تعقیب قاضی بوده و دادستان منع تعیقب را تشخیص دهد پرونده جهت اختلاف به دادگاه عالی ارجاع داده شده و رای لازم در این زمینه توسط این دادگاه صادر می شود.
- دادستان این اختیار را دارد حتی در صورت اثبات تخلف از سوی قاضی با در نظر گرفتن میزان سابقه و تجربه او در این حوزه و حسن سابقه و میزان علاقه مندی قاضی مربوطه به انجام خدمات حقوقی و دیگر اوضاع مربوطه در این زمینه، حکم تعلیق انتظامی قاضی را صادر و مراتب را به اطلاع او برساند. البته تخلف مورد نظر باید جزو مجازات اسلامی درجه هشت و بالاتر نباشد.
- رسیدگی به پرونده های جبران ضرر و زیان وارده به دلیل اشتباه قاضی براساس اصل 171 قانون اساسی در صلاحیت دادگاه عمومی تهران قرار دارد.
- رسیدگی به دعوای ذکر شده در دادگاه عمومی به تقصیر و یا اشتباه قاضی در دادگاه مربوطه بستگی دارد.
- قاضی که قرار تعقیب او توسط دادگاه انتظامی تعلیق شده، چنانچه ادعای عدم ارتکاب تخلف را داشته باشد به مدت 20 روز بعد از ابلاغ قرار تعلیق تعقیب، مهلت دارد، درخواست رسیدگی به این موضوع را از دادگاه عالی داشته باشد و اگر دادگاه قاضی را متخلف تشخیص دهد به مجازات انتظامی محکوم می گردد.
- تعلیق انتظامی هر قاضی مطابق با شرایطی که در این قانون ذکر شده برای هر دو سال از ابلاغ قرار تعلیق تنها یک امکانپذیر خواهد بود.
- اگر قاضی از تعلیق تعقیب برخوردار شود ولیکن از تاریخ تعلیق مورد نظر کمتر از دوسال گذشته باشد و مجددا مرتکب تخلف جدیدی شده باشد تخلف مشمول تعلیق نیز با صدور کیفر خواست دادستان مورد بررسی و رسیدگی قرار خواهد گرفت.
کلام آخر
حجم کاری بالای قضات از یک سو و حساسیت پرونده هایی که باید مورد بررسی قرار گیرد و حکم صادر کنند از سوی دیگر موجب شده تا این افراد نیز مانند هر انسان دیگری دچار اشتباه شوند که البته طبق قانون امکان اعتراض به عملکرد قاضی برای همه افراد امکان پذیر می باشد لذا با توجه به آنچه در مقاله چگونه از قاضی شکایت کنیم؟ بیان کردیم طبق اصل 171 قانون اساسی در صورتی که به دلیل اشتباه سهوی و یا عمدی قاضی ضرری به کسی وارد شود باید حتما این خسارت جبران گردد و فرد آسیب دیده می تواند با کمک بهترین وکیل کرج مراحل شکایت از قاضی را در مرجع قضایی انتظامی پیگیری کند. در صورت هرگونه انتقاد و پیشنهاد می توانید از طریق سایت وکیل چی با ما در ارتباط باشید.
